Vào một ngày khi hàng tỷ USD lãi và lỗ sẽ được xác định bởi các giao dịch trong giây lát, các chuyên gia trên thị trường tài chính Nhật Bản thường dán mắt tới những nguồn thông tin thông thường của họ. Nhưng một nhóm khác lại hướng về dòng tweet của một tài khoản Twitter đầy bí ẩn.
Đó là thời điểm ngay sau buổi chiều ngày 29/01/2016, và nhà đầu tư đang chờ đợi Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ) thông báo chính sách tiền tệ của mình. Mặc dù ngày thông báo quyết định của BoJ đã được hé lộ từ trước, nhưng không ai biết được chính xác thời điểm công bố quyết định.
Dòng tweet của tài khoản Okasanman
|
Và rồi trên mạng xã hội Twitter xuất hiện bài đăng có nội dung: “Đó là lãi suất âm”. Một tài khoản mạng xã hội Twitter với cái tên là Okasanman đã thu hút ánh nhìn của nhà đầu tư chỉ bằng cách đính kèm bức ảnh chụp màn hình của một bài báo vừa đăng trên trang web thông tin địa phương, cho thấy rõ ràng BoJ đang bàn luận về việc đưa ra chính sách lãi suất âm là một “vũ khí” kích thích kinh tế mới nhất của họ.
Trong lúc các hợp đồng tương lai cổ phiếu nhảy vọt và đồng JPY tụt dốc, một số chuyên viên giao dịch tỏ ra biết ơn vì lời cảnh báo trên. Khoảng 15 phút sau đó, NHTW Nhật Bản thông báo sẽ đẩy chi phí đi vay xuống dưới mức 0%.
“Bài đăng đó cứu rỗi cuộc đời tôi”, một người dùng Twitter vui mừng khi trả lời. “Nhờ nó mà tôi đã tạo ra khoản lợi nhuận lớn”.
“Chúa tể Locust”
Thế là Okasanman được nhà đầu tư gọi trìu mến với cái tên “vị Chúa tể Locust” vì tài khoản này thu hút một loạt chuyên viên giao dịch – những người muốn tạo ra lợi nhuận từ những dòng tweet về mọi thứ, từ các đợt công bố dữ liệu kinh tế toàn cầu cho tới diễn biến mới nhất về tình hình chính trị. Mặc dù tài khoản này chỉ là đưa ra những thông tin sẵn có tại thời điểm đó, nhưng tốc độ công bố thông tin và mức độ bao phủ của nó đã tạo ra lượng người theo dõi còn lớn hơn lượng người theo dõi BoJ.
“Tại sao lại nhanh đến thế?”, Hajime Sakai, Trưởng Bộ phận Quản lý nguồn vốn tại Mito Securities, kinh ngạc. “Tôi rất tò mò muốn biết đấy”.
Danh tính của Okasanman và động cơ của việc dành ra hàng giờ đồng hồ mỗi ngày để cung cấp thông tin miễn phí tới hơn 129,000 người theo dõi (followers) vẫn còn là điều khá bí ẩn. Cá nhân hoặc nhóm người đứng sau cái tên Okasanman chưa hề đáp ứng nhiều yêu cầu bình luận bài viết. Tuy nhiên, tài khoản Twitter trên là một ví dụ điển hình về cách thức mà một blogger nho nhỏ – từ những người bán khống cho tới những nhà bình luận thị trường – dần trở thành một đặc trưng của cách thức truyền tải thông tin đến cả thị trường tài chính hiện đại.
Phạm vi bao phủ thông tin khổng lồ
Tài khoản Okasanman tìm kiếm thông tin qua rất nhiều nguồn (dường như là mọi giờ) để tìm ra một thông tin có khả năng khiến thị trường lay chuyển. Các nguồn thông tin bao gồm báo và tạp chí, công ty cung cấp dữ liệu tài chính, các thông tin tiết lộ tới sở giao dịch chứng khoán, và các dòng tweet về tai nạn hoặc hỏa hoạn. Nhiều nội dung cứ như thể được tự động hóa, mặc dù các lời bình luận gõ bằng tay thể hiện tình yêu về những trò đùa chẳng hay chút nào và đôi khi nội dung còn hơi thô.
Hồi tháng 8/2017, tài khoản Okasanman là một trong những người đầu tư đăng bài trên mạng xã hội Twitter về một báo cáo độc quyền của một tạp chí địa phương (một tờ báo không thường được biết tới vì những mẫu tin sốt dẻo làm lay động thị trường) rằng ông lớn dược phẩm AstraZeneca Plc đã thất bại trong việc thâu tóm công ty dược Nhật Bản Daiichi Sankyo – và việc mua bán vẫn còn có khả năng diễn ra. Và rồi, cổ phiếu Daiichi Sankyo nhảy vọt mạnh nhất trong 9 năm.
“Các dòng tweet của anh ta vô cùng quan trọng”, Naoki Murakami, Chuyên viên giao dịch nổi tiếng với hơn 38,000 người theo dõi, cho hay.
Đôi khi vào một ngày đẹp trời nào đó, tài khoản này không ngừng đăng bài trên mạng xã hội Twitter. Vào ngày 20/12/2017, tài khoản này đăng tới 111 dòng tweet (bắt đầu tư 12h44 sáng cho tới 11h46 tối). Trong đó, tin về tiền kỹ thuật số: 33 dòng tweet. Cuộc bỏ phiếu của Thượng viện Mỹ: 3 dòng. Các chủ đề khác bao gồm một đấu sĩ đấu vật tỏ ra chán nản, một báo cáo về cuộc thử nghiệm ICBM của Triều Tiên, và… cả tập phim Pokemon mới nhất.
Okasanman có lẽ đã phải nghiên cứu nguồn thông tin nào có tốc độ đưa tin nhanh nhất trong nhiều năm qua cho những chủ đề nhất định, Katsuhiro Yoneshige, nhà sáng lập kiêm Giám đốc điều hành của JX Press – vốn phát triển các ứng dụng dẫn lại các tin tức nóng hổi từ các bài đăng trên mạng xã hội, cho hay. “Đây có lẽ không phải là thứ gì bạn có thể xây dựng chỉ trong 1 ngày”.
Thông tin về Okasanman rất ít. Có bức hình đại diện là Một người đàn ông (vẽ theo kiểu hoạt hình) với mũ bảo hiểm màu vàng. Có dòng mô tả bản thân như sau:
- Việc làm: Liên quan tới công nghệ thông tin, nhà đầu tư, chuyên viên giao dịch.
- Sở thích: Âm nhạc (những ca sĩ và nhóm nhạc Nhật Bản), phim ảnh (văn hóa và khoa học viễn tưởng), tâm lý và ngôn ngữ (tiếng Anh và tiếng Phần Lan).
- “Nhận định thị trường trực tiếp từ lúc 12h30 chiều cho tới 3h10 chiều mỗi ngày trong tuần”, dẫn lại từ trang cá nhân.
Và đó là tất cả thông tin về Okasanman, ngoại trừ một vài lời gọi ý thỉnh thoảng trong các dòng tweet. Okasanman dường như sống trong một khu dân cư cũ kỹ bên ngoài thành phố Tokyo, và có khả năng là nuôi mèo. Nhưng Okasanman là đàn ông hay phụ nữ? Và liệu tài khoản này có được vận hành bởi một cá nhân nào đó hoặc một nhóm người? Không ai biết cả!
Dad Jokes
“Tôi nghĩ ông ấy có lẽ hơi già một chút”, Yoneshige (29 tuổi) cho biết một số sở thích về văn hóa của Okasanman là trước cả thời của ông. Ngôn ngữ sử dụng cũng như là thú vui về Dad Jokes và sự ám ảnh đối với Ivanka Trump (con gái của Donald Trump) dường như thể hiện đây là một người đàn ông ở tuổi trung niên, nhưng Bloomberg News không thể tìm ra người có thể xác nhận ai là Okasanman. Đề xuất tự động của công cụ tìm kiếm Google là “identity” (danh tính).
Okasan Securities Group – một công ty chứng khoán Nhật Bản tầm trung – cho biết họ chẳng thực hiện gì liên quan đến tài khoản này cả.
Động cơ thực hiện cũng chưa rõ ràng: Tại sao phải dành quá nhiều công sức để cung cấp thông tin miễn phí cơ chứ? Dường như cũng chẳng có gì gọi là nỗ lực kiếm tiền từ những công ty cung cấp dữ liệu hoặc các dòng tweet được đưa ra từ người tài trợ.
Không phải ai cũng ấn tượng đến như thế. “Tôi chưa thể thực sự hình dung ông ấy như thế nào”, một chuyên viên giao dịch có thể được cho là nổi tiếng nhất của Nhật Bản với tên tài khoản Twitter là Cis cho hay. “Ông ấy tweet thông tin rất nhanh. Đó là ấn tượng duy nhất của tôi”.
Nhưng có một điều chắc chắn ở đây là: Ảnh hưởng của Okasanman đã tăng quá nhiều đến nỗi tài khoản này có thể gây ra sự nhầm lẫn khi lạm dụng một trò đùa như dòng tweet trong tháng 11/2016 (thời điểm bầu cử Tổng thống Mỹ).
“Kuroda chuẩn bị tổ chức cuộc họp báo khẩn cấp về việc từ chức”, Okasanman cho biết.
Sau gần một năm chỉ trích về chính sách lãi suất âm của BoJ, nhiều người theo dõi xem đây là một thông tin nói về Thống đốc BoJ Haruhiko Kuroda. 2 phút sau đó, Okasanman làm rõ: Đó là Hiroki Kuroda, cựu binh của đội bóng chày Hiroshima Carp.
Vũ Hạo (Theo Bloomberg)
FiLi
