"Nếu bạn không phải trả tiền, bạn không phải là khách hàng–bạn chính là sản phẩm."

Những vụ bê bối gần đây của Facebook là một minh chứng rõ ràng nhất cho những ai còn ngây thơ tin rằng, chúng ta đang sống trong thời đại Internet miễn phí; các dịch vụ của những ông lớn như: Google, Twitter hoặc Facebook đều hoàn toàn “miễn phí”

Bê bối gần đây nhất của Facebook chính là một minh chứng rõ ràng. Những thông tin cá nhân của người dùng như: sở thích, tuổi tác, vị trí địa lý, giới tính, v.v ... - được sử dụng để bán quảng cáo. Thay vì người dùng phải trả tiền để sử dụng Facebook, Facebook cho bạn sử dụng mạng xã hội này miễn phí và biến người dùng thành những sản phẩm để bán quảng cáo.

Những quảng cáo nhắm mục tiêu này có thể tương đối vô hại, chẳng hạn như quảng cáo cho "Super Mario Odyssey" đang được phục vụ cho những người thích trang Nintendo trên Facebook. Tuy nhiên, thông tin người dùng cũng có thể được sử dụng theo cách mà người dùng Facebook không thích - chẳng hạn như trường hợp của Cambridge Analytica, một công ty dữ liệu đã sử dụng thông tin của hơn 50 triệu người dùng Facebook để quảng cáo các thông điệp chính trị đến những cử tri mục tiêu trong cuộc tranh cử tổng thống.

Các báo cáo gần đây về việc sử dụng dữ liệu Facebook của Cambridge Analytica gây ra sự phẫn nộ khiến hastag #DeleteFacebook bắt đầu trở thành một xu hướng. Kết quả là, các tên tuổi lớn như CEO Tim Cook của Apple đã lên tiếng chống lại Facebook. Ngay cả một cựu giám đốc của Facebook, ông Brian Acton, đồng sáng lập của WhatsApp, đã viết: "Đã đến lúc #deletefacebook", điều này đã khiến cho CEO của Tesla và SpaceX, Elon Musk, xóa bỏ sự hiện diện của công ty trên Facebook.

Cùng một loại thông tin được sử dụng bởi Cambridge Analytica, cũng đã được sử dụng bởi Chính phủ Nga trong cuộc bầu cử tổng thống năm Mỹ năm 2016 - hàng ngàn quảng cáo đã được mua bởi các tài khoản giả mạo từ phía Nga.

Facebook cho biết họ đã phát hiện khoảng 100.000 USD được chi cho việc mua quảng cáo từ tháng 6 năm 2015 đến tháng 5 năm 2017, đại diện cho khoảng 3.000 quảng cáo kết nối với gần 500 tài khoản giả mạo liên kết. Các quảng cáo này nhằm gây ganh ghét, chia rẽ công dân Hoa Kỳ và kích động các quan điểm chính trị trong cuộc bầu cử tháng 11 năm 2016.

Facebook và các công ty dịch vụ "miễn phí" khác - đang trong kinh doanh sử dụng dữ liệu người dùng để kiếm tiền. Chúng không được quy định như là các tiện ích công cộng, và chúng không thật sự cần thiết trong việc bảo vệ quyền lợi của bạn. Lợi ích của bạn có phù hợp với mục tiêu tài chính của họ hay không ? Đó là một câu hỏi hay cần ghi nhớ khi xem xét việc bạn sử dụng các dịch vụ như Facebook và Twitter trong kỷ nguyên hiện đại. Là "sản phẩm" trong phương trình này, bạn, người sử dụng, có thể lựa chọn không tham gia - và không có "sản phẩm", có lẽ các công ty như Facebook sẽ chú trọng đến những sở thích của bạn một cách cẩn thận khi họ xem xét lại mô hình kinh doanh của họ.

Ý Nhi