'Nhà đầu tư cho 30 phút, tôi nên nói gì để gọi vốn thành công?'

Dưới đây là phần tư vấn của Hải Nguyễn - Đồng sáng lập, Giám đốc tài chính công ty Flyer.vn và Genesi Creative. Hải Nguyễn từng được vinh danh trong Top 30 under 30 của Forbes châu Á.

Dựa vào kinh nghiệm cá nhân của tôi khi huy động vốn thành công từ các nhà đầu tư Singapore và Việt Nam, tôi có thể đưa ra một số lời khuyên cho bạn theo các giai đoạn như sau:

Trước khi gặp

Bạn nên chuẩn bị bản thuyết trình trước nhà đầu tư thật kỹ lưỡng (Pitch Deck) với đủ các thông tin về lợi ích sản phẩm, thị trường, những thành quả đã đạt được, kinh nghiệm đội ngũ, số vốn cần huy động, dự kiến thoái vốn.

Bạn cũng nên tìm hiểu trên mạng kỹ về thông tin nhà đầu tư, cũng như những công ty trước đây họ đầu tư để lên kế hoạch thuyết trình đúng nhu cầu của họ. Mỗi nhà đầu tư có một số ngành, nguyên tắc đầu tư riêng.

Khi gặp mặt

Điều nên nói

Chỉ nói những gì có trong Pitch Deck mà bạn chuẩn bị kỹ, không đi lan man sang các ý khác. Khi nhà đầu tư có hỏi những gì ngoài Pitch Deck hoặc không theo thứ tự bạn trình bày, bạn chỉ nên trả lời ngắn gọn 1-2 câu, sau đó lại chuyển hướng vào Pitch Deck. Nếu họ vẫn tiếp tục hỏi về các chủ đề bên ngoài đó, bạn có thể bảo sẽ trả lời kỹ hơn sau khi thuyết trình. Việc này giúp bạn nói về các ý chính, cũng như giúp nhà đầu tư hiểu tổng quan về công ty hơn và đặt câu hỏi chuẩn xác hơn.

Bất cứ thông tin nào đưa ra đều cần có dữ liệu và nguồn chính xác. Việc này đòi hỏi nhiều thời gian làm nghiên cứu (tìm trên mạng, từ khách hàng, từ đối thủ...)

Tập trung nói kỹ vào những điểm nổi bật nhất mà bạn có (ví dụ công nghệ sản phẩm khác biệt; đội ngũ dày dạn kinh nghiệm; tốc độ tăng trưởng nhanh chóng hay đang có các hợp đồng với các khách hàng lớn chứng tỏ sản phẩm được đón nhận…). Sau đó, khi có được sự quan tâm của nhà đầu tư cũng như thời gian của họ, bạn sẽ tiếp tục nói kỹ hơn về các mục khác.

Điều không nên nói

Bạn không nên nói bất cứ điều gì mà bạn không chắc chắn. Nhiều lúc bạn sẽ bị hỏi những câu mình không biết, hãy thẳng thắn thừa nhận và nói rằng sẽ về kiểm tra lại thông tin sau đó hồi âm cho nhà đầu tư qua email. Việc làm này tốt hơn nhiều so với việc nói bừa thông tin, nhà đầu tư có thể kiểm tra lại (hoặc họ hiểu về ngành), thấy số liệu bạn cung cấp không đúng thì tình hình sẽ rất xấu.

Khi thuyết trình, bạn không nên nói lan man. Mỗi ý chính (mỗi slide thuyết trình chỉ nên nói 2-3 câu), thường slide có độ dài 12 trang thì chỉ nói tầm 30-36 câu, độ dài thuyết trình tầm 15 phút. 15 phút còn lại sẽ là Q&A của nhà đầu tư.

Sau gặp mặt

Bạn nên gửi email cám ơn, đồng thời cung cấp thêm các số liệu nhà đầu tư quan tâm và hỏi bạn trong buổi gặp mặt.

Không nhà đầu tư nào đầu tư ngay buổi đầu gặp mặt, nên bạn sẽ cần cập nhật báo cáo tình hình công ty mỗi tháng cho nhà đầu tư tiềm năng để xây dựng mối quan hệ. Thường thì việc đầu tư sẽ diễn ra 3 - 6 tháng sau đó.

Tôi xin lấy ví dụ cụ thể về trường hợp của mình:

Khi tôi giúp công ty "Phòng Thi Ảo" Flyer.vn của mình gọi vốn từ EverGreen (quỹ của Tập đoàn Ecopark).

Trước khi gặp: Chúng tôi đã chuẩn bị bản Pitch Deck rất kỹ, tập trung vào 2 điểm nổi bật là "sản phẩm giáo dục ý nghĩa, mới lạ, trong thị trường đại dương xanh" và bảng chỉ số "tăng trưởng nhanh chóng" trong suốt 6 tháng vừa qua.

Khi gặp mặt: Đội ngũ sáng lập chỉ thuyết trình ngắn gọn những gì trình bày trong bản thuyết trình với nhà đầu tư. Chúng tôi cũng hết sức thẳng thắn chia sẻ về những ưu khuyết điểm của đội ngũ sáng lập trẻ. Sau buổi gặp mặt đó, Flyer.vn có được sự "xác nhận đầu tư" của EverGreen.

Sau gặp mặt: Chúng tôi gửi mail cám ơn, kèm theo tất cả các thông tin về số liệu (chỉ số marketing, bán hàng, tài chính….). Chúng tôi tiếp tục trao đổi với nhà đầu tư 2 buổi gặp mặt nữa sau đó, kéo dài tầm 1,5 tháng. Khi vòng thẩm định thành công, thì việc giải ngân cũng diễn ra sau đó nửa tháng. Tổng thời gian là 2 tháng.