‘Cha đẻ KFC’: Từ người liên tục bị đuổi việc đến doanh nhân tay trắng xây dựng lại sự nghiệp ở tuổi 65

Trước khi trở thành thương hiệu đồ ăn nhanh nổi tiếng thế giới như hiện nay, KFC hay Kentucky Fried Chicken đã trải qua rất nhiều thăng trầm trong quá khứ. Trở lại đầu những năm 1900, KFC chỉ đơn thuần là một phần trong giấc mơ lớn của một cậu bé con nhà nghèo.

Theo thời gian, những nhà đầu tư khác nhau đã sở hữu thương hiệu này. Tuy nhiên, nhắc đến KFC, mọi người vẫn luôn nhớ đến Harland Sanders – người luôn nỗ lực để theo đuổi đam mê và biến giấc mơ của mình thành hiện thực dù tuổi đã ngoài 60.

Harland Sanders sinh năm 1890 tại Henryville, Indiana. Cha qua đời khi Harland còn rất nhỏ, mẹ của cậu phải làm nhiều công việc để trang trải cuộc sống. Cậu bé Harland đã sớm biết chăm sóc cho những đứa em và phụ giúp mẹ việc gia đình. Năm 10 tuổi, Harland làm công việc chăm gia súc ở một trang trại với mức lương 2 USD nhưng sau đó không lâu bị mất việc.

Dù còn nhỏ nhưng Harland rất đam mê nấu nướng, cậu bé mơ ước có thể làm được điều gì đó to lớn cho cuộc sống của mình. Nhưng nghịch cảnh sớm ập đến với Harland khi mẹ cậu tái hôn với một người đàn ông không dành tình cảm cho những đứa con riêng. Sanders nhận ra rằng cậu phải bước ra ngoài và tự tạo ra một cuộc sống tốt đẹp.

Cảm giác bị từ chối khiến Harland Sanders trở nên can đảm hơn và sẵn sàng tham gia vào các cuộc phiêu lưu. Ông quyết định đi nhờ xe đến nhiều nơi khác nhau để tìm kiếm cơ hội. Trong chuyến phiêu lưu này, ông tình cờ gặp chủ sở hữu của một công ty xăng dầu ôtô. Sau khi nghe câu chuyện của Harland, người này đã đề nghị ông làm việc tại một trạm xăng của mình. Harland ngay lập tức nhận lời. Người dân địa phương vốn rất trung thành với nhân viên trước đó của trạm xăng nhưng Harland đã sớm lấy lòng họ và ông cũng có thu nhập ngày càng tốt hơn. Tuy nhiên, Harland sau đó phải nghỉ việc khi cuộc Đại suy thoái tấn công nước Mỹ.Trong cuộc đời của mình, Harland Sanders trải qua vô số nghề khác nhau, từ bán bảo hiểm, lính cứu hỏa, điều hành tàu hơi nước, bán lốp xe đến luật sư. Tuy nhiên, Harland bị sa thải nhiều đến nỗi vợ của ông, Josephine, cũng quyết định rời bỏ ông.

Năm 1930, Harland Sanders bắt đầu gắn bó với công việc nấu nướng mà ông yêu thích từ nhỏ. Đó là một quầy thức ăn đặt tại trạm xăng của khu phố Corbin. Khi đang làm việc tại trạm xăng, nhận thấy nhu cầu của hành khách dừng chân tại đây, ông đã nảy ra sáng kiến chế biến một món ăn tiện lợi để phục vụ cho đối tượng khách này. Và đó là món gà rán mà ông quen gọi là món thay thế bữa ăn ở nhà. Món gà của ông dần trở nên nổi tiếng khi tài xế truyền tai nhau và cuối cùng ông quyết định mở một nhà hàng 142 chỗ ở quán trọ bên cạnh trạm xăng.

Món ăn của ông cũng trở thành món đặc trưng của bang Kentucky. Năm 1935, để ghi nhận những đóng góp của ông cho nghệ thuật ẩm thực của bang, Thống đốc bang đã phong tặng Harland Sanders tước hiệu Kentucky Colonel -  Đại tá danh dự bang Kentucky.

Harland Sanders không ngừng nghiên cứu những công thức chế biến gà rán khác nhau. Năm 1939, trong khi chuẩn bị món gà rán cho thực khách, ông đã thêm vào loại gia vị thứ 11 và loại gia vị này đã làm hoàn thiện món gà rán mà bấy lâu ông vẫn dày công nghiên cứu. Harland Sanders cho biết: “Với loại gia vị thứ 11 đó, tôi đã được dùng miếng gà rán ngon nhất từ trước đến nay”.

Tuy nhiên, mọi thứ sau đó không tiếp tục diễn ra suôn sẻ với Harland Sanders. Một dự án đường cao tốc liên bang khiến lượng khách hàng của Harland giảm mạnh. Một trong những cửa hàng của ông cũng bị thiêu rụi trong Lễ Tạ ơn. Không còn cách nào khác, ông đành bán cả cơ nghiệp và sống nhờ vào khoản tiền trợ cấp xã hội ít ỏi 105 USD mỗi tháng.

Dù đã ở tuổi 65 nhưng Harland Sanders không dễ dàng từ bỏ ước mơ của mình. Ông lên đường với chiếc nồi áp suất và 11 loại gia vị – bí quyết kinh doanh của mình. Ông gõ cửa từng nhà hàng, đề nghị được nấu món gà cho khách hàng của họ và trả tiền cho ông nếu thích hương vị đó. Có nhiều tài liệu ghi lại rằng, "cha đẻ" KFC phải nghe đến 1009 lời từ chối trước khi nhận được một cái gật đầu.

Dần dần, khi danh tiếng của ông được nhiều người biết đến, các chủ nhà hàng đến tận nơi hoặc gửi đơn xin nhượng quyền thương hiệu. Đến năm 1963, ông đã có hơn 600 nhà hàng nhượng quyền ở khắp nước Mỹ và Canada.

Việc kinh doanh ngày càng phát triển và vượt quá tầm kiểm soát của Harland Sanders, vì vậy năm 1964 ông đã bán cổ phần của mình trong công ty cho một nhóm các nhà đầu tư, trong đó có John Y. Brown JR, người sau này trở thành thống đốc bang Kentucky.

Công ty này sau đó lên sàn chứng khoán New York vào năm 1969 và được mua lại bởi PepsiCo vào năm 1986. Từ năm 2002, KFC thuộc quyền sở hữu của Tập đoàn YUM! Restaurants International. Công ty này cũng sở hữu các chuỗi nhà hàng khác như Taco Bell và Pizza Hut. Hiện KFC có khoảng 23.000 nhà hàng tại 135 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới.

Theo The Richest, KFC