Giá thanh long rẻ như cho, đâu là nguyên nhân?

Cách đây chưa lâu thanh long được bán từ 20.000 - 23.000 đồng/kg thì nay đã giảm xuống chỉ còn 2.000 - 4.000 đồng/kg. Hiện, hàng trăm tấn thanh long đang đến độ chín nhưng chưa có thương lái thu mua khiến người dân 'buồn'. Vậy, đâu là nguyên nhân?

Người trồng thanh long một số tỉnh tại ĐBSCL như: Tiền Giang, Long An đang gặp khó do giá xuống thấp.

Giá thanh long rẻ như cho

Cách đây khoảng hơn nửa tháng, thanh long tại tỉnh Tiền Giang được các tiểu thương thu mua với giá từ 15.000-20.000 đồng/kg; tại tỉnh Bình Thuận thanh long còn được mua với giá 23.000 đồng/kg. Nhưng khoảng 10 ngày gần đây, nông dân huyện Chợ Gạo (Tiền Giang), nơi trồng gần 6.000 ha thanh long đang “khóc ròng” vì thương lái không đến thua mua.

Nếu trước đây, thanh long ruột đỏ bán với giá 20.000 đồng/kg thì nay giá giảm xuống còn 4.000 - 5.000 đồng/kg. Riêng, với thanh long ruột trắng các chủ vườn liên tục gọi nhưng các thương lái không đến thu mua.

Nhìn vườn thanh long đến kỳ thu hoạch, anh Vui một nhà vườn ở huyện Chợ Gạo (Tiền Giang) buồn cho biết, phía Trung Quốc không nhập thanh long nữa nên các thương lái phía Việt Nam không đến thu mua mua. Thanh long chín đỏ cả vườn nhưng chỉ biết treo trên cây đến nứt vỏ, chứ bán không ai mua.

Được biết, diện tích thanh long tại huyện Chợ Gạo, (Tiền Giang) đang vượt 15% so với quy hoạch của huyện.

Dọc tuyến Quốc lộ 1A, đoạn qua địa phận huyện Châu Thành, (Tiền Giang) đang xuất hiện nhiều chỗ bán thanh long đổ đống với giá chỉ 2.000 đồng/kg.

Giá thanh long ruột đỏ tại tỉnh Long An cũng bất ngờ giảm mạnh từ mức 20.000-25.000 đồng/kg xuống còn khoảng 7.000-10.000 đồng/kg loại một, loại hai và loại ba giảm chỉ còn 2.000-3.500 đồng/kg. Thanh long ruột trắng cũng giảm từ mức 15.000 đồng/kg xuống còn dưới 3.000 đồng/kg.

Huyện Châu Thành (Long An) là nơi trồng nhiều thanh long nhất của tỉnh Long An với trên 8.300 ha, trong đó khoảng 6.500 ha ruột đỏ, còn lại là thanh long ruột trắng. Trong vòng một tuần trở lại đây, hầu hết thanh long ở Châu Thành được thu hoạch sản lượng khoảng 45.000 tấn. 217 cơ sở và doanh nghiệp có cơ sở ở huyện này đang tập trung thu mua thanh long xuất khẩu nhưng do sản lượng lớn nên hệ thống kho dự trữ, điều phối xe lạnh để vận chuyển quá tải.

Chính vì cung vượt cầu đã khiến giá thanh long giảm mạnh, nhiều thương lái đặt tiền cọc mua thanh long trước đó với giá 20.000-25.000 đồng/kg thì nay đã phải chọn phương án “bỏ của chạy lấy người” để giảm tổn thất do thua lỗ.

Tại Bình Thuận, thủ phủ trồng thanh long của cả nước với trên 27.000ha, tập trung chủ yếu tại các huyện Hàm Thuận Nam và Hàm Thuận Bắc. Hiện, nông dân cũng đứng ngồi không yên khi thanh long xuống thấp chỉ còn 2.000 đồng/kg.

Việc giá thanh long tại Bình Thuận lên xuống thất thường lâu nay không phải là chuyện hiếm thấy. Nhưng đợt rớt giá mạnh còn khoảng 2.000 đồng/kg khoảng 1 tuần trở lại đây khiến nông dân trồng thanh long bị thiệt hại nặng.

Theo ông Tùng, ở xã Hàm Cường (Hàm Thuận Nam, Bình Thuận), gia đình ông có gần 2.000 trụ, sản lượng đạt khoảng 3 tấn quả. Tuy nhiên, đến nay mới bán được 2 tấn với giá 1.500 đồng/kg, còn 1 tấn còn lại vẫn chưa có người mua.

Đâu là nguyên nhân?

Theo ông Châu Văn Đức, Trưởng Trạm Khuyến nông huyện Chợ Gạo (Tiền Giang) năm nay, thời tiết thuận lợi, nhà vườn trúng mùa nhưng thu hoạch cùng thời điểm dẫn đến nguồn hàng lớn. Trong đó, nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng thanh long rớt giá thê thảm là do thị trường Trung Quốc không thu mua.

Ông Nguyễn Minh Trí, Trưởng phòng NN&PTNT huyện Hàm Thuận Bắc (Bình Thuận) cho biết: Huyện có khoảng 9.000ha thanh long, trung bình 1 ha thanh long bình quân thu hoạch được 5 tấn/lứa, nhân với diện tích 9.000ha, thì sản lượng sẽ rất lớn. Trong khi đó, nhu cầu tiêu thụ đã bão hòa nên dẫn đến giá cả thị trường giảm mạnh.

Ông Phan Văn Tấn, PGĐ Sở NN-PTNT Bình Thuận cho biết, thanh long toàn tỉnh lên tới 27.000 ha, sản lượng bình quân đạt khoảng 500-600 nghìn tấn. Từ đầu năm đến tháng 9 vừa qua, giá thanh long rất ổn định, thời điểm cao nhất giá thanh long thu mua tại vườn lên tới trên 20.000 đồng/kg.

Tuy nhiên, gần đây, thời tiết thuận lợi, nông dân đồng loạt không lặt bông dẫn đến sản lượng lớn khiến nguồn cung dư thừa, giá giảm. Trong khi đó, đầu ra thanh long phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc chiếm đến 70-80%.

Nhiều nhà vườn trồng thanh long đến đợt thu hoạch mà thương lái không tới mua.

Theo Cục Chế biến và phát triển thị trường nông sản (Bộ NN&PTNT), trong tháng 7/2018, việc Trung Quốc mở rộng diện tích thanh long khiến lượng xuất khẩu của Việt Nam sang Trung Quốc dự báo sẽ chững lại. Đó có thể là lý do thời gian gần đây thanh long Việt Nam thường xuyên gặp khó về đầu ra.

Theo một số đầu mối thua mua, giá thanh long sẽ tiếp tục giảm trong vài ngày tới. Khi nào Trung Quốc tiêu thụ hết lượng thanh long đã mua trước đó và quay lại thu mua tiếp, khi ấy giá mới ổn định trở lại.

Trước tình trạng trên, Sở NN-PTNT Bình Thuận khuyến cáo các hộ dân nên chăm sóc thanh long, để khi vụ chong đèn tới sẽ bù vào lứa thanh long hiện tại bị thua lỗ.

Như vậy, với nhiều nguyên nhân như: thời tiết thuận lợi, thanh long được mùa, diện tích thanh long trong cả nước ngày một lớn, trong đó, có những địa phương trồng vượt kết hoạch. Cùng với đó nhu cầu tiêu thụ của phía Trung Quốc giảm dẫn tới giá thanh long giảm sâu.

Trước thực trạng này, các tỉnh có diện tích thanh long lớn nên có những giải pháp trước mắt và lâu dài để tránh tình trạng được mùa rớt giá, phải giải cứu như một số mặt hàng nông sản trước đây.

Hoàng Văn (Tổng hợp)

Theo Kinh tế Nông thôn