Công ty bầu Đức thay đổi ra sao sau quý đầu tiên bắt tay Thaco?

Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai (HAGL) vừa công bố báo cáo tài chính hợp nhất quý III/2018 cho thấy công ty đã tái cơ cấu mạnh mẽ sau khi vay được tiền từ tỷ phú Trần Bá Dương. Các chỉ tiêu về doanh thu, lợi nhuận trong quý đã vượt kế hoạch cho thấy ngoài việc nhận vốn từ Thaco thì giá trị về quản trị doanh nghiệp được áp dụng cũng phần nào hỗ trợ HAGL có được một quý kinh doanh khởi sắc.

Cơ cấu lại các mảng kinh doanh kém hiệu quả

Quý này, công ty báo cáo doanh thu đạt 1.520 tỷ đồng, tăng 21% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, riêng doanh thu trái cây đạt 924 tỷ đồng, tăng gấp đôi so với quý III năm ngoái và đóng góp tới 60,7% doanh thu.

Cùng với đà tăng của doanh thu, lãi gộp của HAGL trong quý III cũng đã tăng gần gấp đôi lên 862,2 tỷ đồng, tương ứng biên lợi nhuận 57%, cao hơn nhiều so với mức 35% cùng kỳ năm trước. Mảng trái cây tiếp tục thể hiện vai trò chủ lực khi biên lãi ở mức 60,5%.

Phía HAGL cho biết, mảng trái cây của tập đoàn chuyển biến tích cực là nhờ diện tích thu hoạch trái cây tăng và tập đoàn có thêm nguồn thu từ hoạt động bán trái cây của Công ty TNHH Phát triển Nông nghiệp Đại Thắng (được mua về từ tháng 3/2018).

Với các lĩnh vực khác của ngành nông nghiệp như cây cao su, nuôi bò, HAGL đang thu hẹp dần hoạt động. Doanh thu từ bán bò trong quý vừa qua đã giảm 170 tỷ đồng so với cùng kỳ, chỉ còn 41 tỷ đồng. Nguyên nhân do HAGL không còn ưu tiên nguồn vốn lưu động cho ngành bò, mà tập trung vào mảng trái cây.

Tương tự, mủ cao su cũng giảm 120 tỷ đồng doanh thu trong quý vừa qua. Giá cao su thế giới đã giảm mạnh nên HAGL cũng chỉ “nằm chờ thời” giá cao su tăng trở lại.

Cùng với việc tái cơ cấu mảng nông nghiệp, dồn lực cho trái cây, HAGL cũng đang đẩy mạnh quá trình tái cơ cấu nợ, thoái dần khỏi những mảng kinh doanh kém hiệu quả.

Doanh thu tài chính trong quý 3/2018 tăng vọt lên 740,4 tỷ đồng, chủ yếu đến từ khoản lãi thanh lý đầu tư 516 tỷ đồng. Theo giải trình từ phía HAGL, vào ngày 11/5/2016, CTCP Xây dựng và Phát triển Nhà Hoàng Anh (HAN) đã hoàn tất phát hành riêng lẻ 56 triệu cổ phần cho CTCP Đầu tư Phát triển Công nghiệp và Vận tải.

Việc phát hành này làm giảm tỷ lệ sở hữu của Tập đoàn trong HAN từ 85,75% xuống còn 68,9% và ghi nhận thêm 426,4 tỷ đồng vào lợi nhuận sau thuế chưa phân phối trên bảng cân đối kế toán hợp nhất.

Tới ngày 12/9, Công ty Nhà Hoàng Anh tiếp tục hoàn tất phát hành thêm 125 triệu cổ phiếu cho một bên thứ 3. Việc phát hành này làm giảm tỷ lệ sở hữu của Tập đoàn từ 68,9% xuống còn 47,89% và Nhà Hoàng Anh trở thành công ty liên kết. Theo quy định của Thông tư 202, số tiền lãi 426,4 tỷ đồng đã được ghi nhận vào doanh thu tài chính trong báo cáo kết quả kinh doanh quý này.

Nhà Hoàng Anh là công ty con của HAGL thực hiện đầu tư vào dự án HAGL Myanmar, bao gồm khu phức hợp trung tâm thương mại, khách sạn, căn hộ cho thuê “Hoang Anh Gia Lai Myanmar Centre”. Hoạt động phát hành thêm cổ phiếu cho “một bên thứ ba” của Nhà Hoàng Anh diễn ra sau buổi lễ công bố hợp tác chiến lược giữa HAGL và Công ty Cổ phần Ôtô Trường Hải(Thaco) ngày 8/8.

Chuyển dịch cơ cấu nợ vay

Bên cạnh quyết định chi gần 2.200 tỷ đồng mua trái phiếu chuyển đổi của Hoàng Anh Gia Lai Agrico, một nội dung trong trong thỏa thuận cùa HAGL với Thaco đó là Tập đoàn của ông Trần Bá Dương và Công ty Cổ phần Đầu tư Địa ốc Đại Quang Minh sẽ chịu trách nhiệm chính về đầu tư phát triển giai đoạn 2 của Dự án HAGL Myanmar với tổng vốn đầu tư ước tính 320 triệu USD, tương đương hơn 7.400 tỷ đồng và sẽ hoàn thành vào năm 2020.

Quá trình tái cơ cấu, thanh lý tài sản cũng đẩy chi phí của HAGL tăng cao trong kỳ vừa qua. Chi phí hoạt động tài chính trong kỳ tăng 112 tỷ đồng so với cùng kỳ năm 2017.

Nguyên nhân được phía HAGL đưa ra là do diện tích vườn cây đưa vào khai thác tăng, dự án thủy điện đã ngưng vốn hóa nên phần lãi vay tương ứng được đưa vào chi phí hoạt động trong kỳ.

HAGL đang tập trung mạnh vào phát triển cây ăn trái

Chi phí khác trong kỳ ghi nhận đạt 563 tỷ đồng. Nguyên nhân là do HAGL đã thực hiện xóa sổ các tài sản không hiệu quả và điều chỉnh chi phí đầu tư vườn cây cọ dầu vào chi phí chuyển đổi mục đích sang trồng cây ăn trái.

Về các khoản nợ, tính tới cuối quý III/2018, Tập đoàn HAGL có 21.059 tỷ đồng nợ vay, giảm so với đầu năm nhưng vẫn cao gấp 2 lần so với vốn chủ sở hữu. Nợ vay dài hạn cuối quý III của HAGL là 15.269 tỷ đồng, giảm khoảng 5.000 tỷ so với đầu năm, nhưng nợ vay ngắn hạn tăng hơn 3.000 tỷ đồng so với đầu năm lên 5.790 tỷ đồng.

Việc dịch chuyển cơ cấu nợ từ nợ dài hạn sang ngắn hạn chủ yếu là do sự gia tăng mạnh từ các khoản Trái phiếu chuyển đổi cổ phần Hoàng Anh Gia Lai Agrico (ghi nhận 2.218 tỷ đồng) được Thaco mua lại và các khoản vay dài hạn ngân hàng đến hạn trả.

Ngoài ra, HAGL cũng ghi nhận giá trị lên tới gần 1.000 tỷ đồng vay cá nhân. Đáng chú ý là số dư “nợ” 500 tỷ đồng của ông Trần Bá Dương (Chủ tịch HĐQT Thaco) và 426 tỷ đồng của ông Đoàn Nguyên Đức.

Báo cáo của Tập đoàn HAGL ghi nhận 377,6 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế trong quý III/2018, tăng 118% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, lợi nhuận công ty mẹ là 403 tỷ đồng, tăng 235%.

Lũy kế 9 tháng đầu năm, HAGL ghi nhận 520 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế, giảm 50% so với năm ngoái. Mặc dù vậy, so với kế hoạch lãi trước thuế 200 tỷ đồng thì công ty đã hoàn thành vượt xa chỉ tiêu đề ra.

• Đoàn Nguyên Đức

  

  Đoàn Nguyên Đức có biệt danh là Bầu Đức, sinh ra tại xã Nhơn Mỹ, thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định. Ông là Chủ tịch tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai kinh doanh lĩnh vực khoáng sản, gỗ, cao su, thủy điện, địa ốc và bóng đá. Bầu Đức nổi tiếng là người đam mê bóng đá, từ năm 2001, ông bỏ ra mỗi năm hơn 10 tỷ đồng đầu tư cho bóng đá. Ông là người giàu nhất trên sàn chứng khoán Việt Nam năm 2008. Năm 2011, ông được Wall Street Journal đánh giá là một trong 30 doanh nhân quyền lực nhất Đông Nam Á.