Trong cuộc sống này, mọi người sẽ gặp phải nhiều điều khiến họ bận tâm, nhưng 80% những rắc rối là do mối quan tâm về thành tích, thành công và cuộc đời của người khác và bỏ bê cuộc sống của chính mình. Một người thực sự thông minh không bao giờ so sánh với người khác. Bởi vì, anh biết, điều đó sẽ chỉ khiến anh khó chịu.
01
Nhàn là một người rất hay so sánh với người khác. Trong những năm khi máy lạnh bắt đầu phổ biến, nhiều gia đình có điều kiện tốt hơn bắt đầu lắp đặt điều hòa tại nhà.
Điều kiện gia đình của Nhàn không mấy khá giả. Hai đứa con đang trong giai đoạn đi học và học phí hàng năm là rất nhiều tiền. Nhàn thì lại không đi làm ở ngoài, chỉ ở nhà nội trợ, thỉnh thoảng nhận việc thêm về nhà làm. Chi tiêu hàng tháng của gia đình dựa vào tiền lương của chồng là chính. Sau khi chi trả nào là tiền điện nước, ăn uống, học phí, cáp... thì chẳng còn dư tiền để đáp ứng nhu cầu cao hơn của cả gia đình.
Tuy nhiên, Nhàn không bao giờ để tâm đến điều này. Khi thấy người khác mua điều hòa, cô đã cố gắng tìm người thân và bạn bè để mượn tiền và cô cũng mua được một chiếc điều hòa trong phòng. Tuy có mát hơn trước, nhưng gánh nặng lại đè lên vai chồng của cô. Anh phải làm việc ngoài giờ để trả nợ cho họ hàng nhưng chẳng thấm vào đâu.
Khi hai vợ chồng nói về chuyện mua điều hòa, cô bao biện: "Thời này ai xài quạt máy nữa anh, những gia đình khác đã lắp máy lạnh ở nhà, nếu chúng ta không lắp, họ sẽ cười vào mặt mình đấy, anh biết không?"
Anh chồng bất lực nhìn vợ mà không thốt nên lời. Những tưởng như vậy là xong, sau một tháng xài điều hòa, cô phát ngất khi cầm trên tay hóa đơn tiền điện. Gia đình cô lại còn gặp khốn khổ hơn, cô thường phàn nàn rằng hóa đơn tiền điện quá đắt. Một vài năm đã trôi qua, dù là mùa nóng hay lạnh, nhà cô đều bật điều hòa cả ngày, có nhiều lần cô quên nên mở cả cửa ra vào.
Không chỉ mua điều hòa, khi thấy người khác mua quần áo mới, cô ta bắt đầu nhìn đống quần áo và than vãn rằng mình không bằng bạn bằng bè, bằng hàng xóm. Khi thấy nhà của người khác sơn lại như mới, cô bắt đầu phàn nàn rằng nhà cô đã quá cũ. Cô viện cớ trẻ con sẽ thích thú khi ở nhà mới.
Cái gì cô cũng ngầm đem so sánh với người khác, không những không khiến cô trở nên tốt hơn mà còn khiến cô bước vào một vòng luẩn quẩn. Khi những người khác giỏi hơn mình, cô bắt đầu bực bội, tức giận. Cô thường kéo bạn thân ra quán cà phê để than vãn đến nỗi bạn cô phải viện cớ bận để không nghe cô trút giận hay than thở.
Theo thời gian, cơ thể cô bị ảnh hưởng bởi cảm xúc tiêu cực, ngày càng tồi tệ hơn và các nếp nhăn trên khuôn mặt ngày càng rõ hơn. Cô như già trước tuổi và mỗi ngày trôi qua, bạn thân nhất của cô ắt hẳn là sự ganh tị với người khác.
So sánh với những người khác có thể làm bạn có động lực phấn đấu nhưng hãy cẩn thận, đừng để việc so đo, ghen tị hủy diệt cuộc sống của chính bạn.
02
Tôi có cô bạn tên Thu, hai năm trước, chúng tôi cùnng là sinh viên năm cuối của đại học. Hôm đó, chúng tôi cùng nhau lên trường báo cáo tốt nghiệp. Nhìn các bạn khác rất tự tin, Thu có vẻ e dè và lo lắng. Cô ấy luôn nói người này tiếng Anh trôi chảy, người kia thuyết trình hay lắm,... nên cô hơi sợ vì báo cáo cùng một lượt với những người ăn nói lưu loát. Cô sợ không theo kịp tốc độ của người khác, phía dưới lại có rất nhiều người xem mình nói.
Trước đó, cô chăm chỉ luyện tập thuyết trình sao cho lưu loát, ánh mắt như thế nào, tay ra làm sao... Cô tranh thủ thời gian tập luyện khoảng 30 phút rồi đi làm thêm kiếm tiền. Nhìn Thu đang cố gắng làm cho bản thân tốt hơn, tôi không thể nói bất cứ điều gì.
Nhớ lại cuộc trò chuyện với Thu trước đây, mỗi lần cô bảo đi cà phê nói chuyện, chủ đề đều là những lời so sánh với người khác. A. là tên của chị làm chung chỗ với cô ấy, mới làm chưa bao lâu đã được tăng lương, thêm tiền thưởng còn cô vào làm trước mà không được thưởng gì, những người trong group chat của cô, người thì đã đọc được vài quyển sách, người thì có bằng tiếng Pháp, tiếng Nhật... còn cô thì chả có gì. Một người khác vừa thi đậu chứng chỉ tiếng Hoa, còn cô ấy không có; cuốn sách mà người khác đã đọc, cô ấy còn chưa kịp nhìn qua; những người khác đang tiến bộ, còn cô ấy vẫn giậm chân tại chỗ.
Quá nhiều sự tương phản giữa mình và người khác làm cho cảm giác phủ định chính mình bên trong của Thu ngày càng mãnh liệt. Cô thường cảm thấy lo lắng và buồn chán. Vì so sánh với người khác, cô đã tự ti và đánh giá quá thấp về bản thân và cô cảm giác bất lực sâu sắc.
Nhiều khi, chúng ta ngầm so sánh với người khác, chúng ta dễ dàng bỏ qua những lợi thế của chính mình, thường so sánh những thiếu sót của bản thân với những lợi thế của người khác, cảm thấy rằng mình không thể làm gì ra trò, không đạt được thành tích gì giống như người khác. Trên thực tế, mọi người đều độc lập và có những ưu điểm và nhược điểm riêng.
Những người khác có thể có mối quan hệ giữa các cá nhân tốt, bạn bè trên khắp thế giới, đó là điểm mạnh của họ. Nhưng bạn cũng có những thế mạnh của riêng bạn ví dụ như kiềm chế cảm xúc giỏi hơn, chú ý hơn đến sự phát triển của chính mình, những người khác có thể có bài diễn thuyết hùng hồn hơn bạn, giỏi giang hơn bạn, mở đầu có thể thu hút nhiều sự chú ý của người khác, nhưng biết đâu họ sẽ không giỏi lắng nghe mọi người như bạn. Hãy tin tưởng vào bản thân mình.
Nếu bạn không so sánh với người khác một cách mù quáng, bạn sẽ không tự ái. Nếu bạn nhìn thấy những điểm sáng của chính mình, bạn sẽ nỗ lực phấn đấu để bản thân tốt hơn thay vì tự mình chuốc lấy phiền não.
03
Tôi từng là một người thích so sánh với người khác. Khi tôi học cấp ba, tiếng Anh của tôi không tốt. Bạn tôi mất ba phút để đọc trôi chảy một câu tiếng Anh, còn tôi cần tới mười phút. Một bài báo tiếng Anh, người ta đọc trong 30 phút, còn tôi phải một tiếng mới xong. So với các sinh viên khác, tôi cảm thấy rằng tôi thực sự không có gì nổi trội.
Trong thời gian đó, tôi đã bị cuốn vào một vòng xoáy so sánh và không thể thoát khỏi nó. Tôi thường nghi ngờ rằng tôi không giỏi, tôi không có khiếu với ngoại ngữ. Những người khác rất thông minh còn tôi quá ngu ngốc. Tôi thậm chí đã nghĩ đến việc từ bỏ việc học của mình, nhưng sau đó hóa ra là ông trời không phải bất công với tôi, mà là tôi chưa tìm ra cách học hiệu quả.
Mặc dù khả năng ghi nhớ của tôi không tốt như những người khác, tôi cần phải mang giấy và sổ ghi chép và dùng trong một thời gian dài để nhớ nhưng cách này rất hiệu quả, những từ và câu tôi đã nhớ thì sẽ nhớ rất lâu.
Có một câu nói: So sánh người khác mù quáng là nguồn gốc của mọi rắc rối và đau đớn. Nhiều khi, những rắc rối và nỗi đau không phải do chính chúng gây ra, mà do quá trình chúng ta so sánh bản thân với người khác. So sánh mù quáng không mang lại sức mạnh cho chính bạn. Bạn càng so sánh, bạn càng dễ lo lắng về những rắc rối của mình, mất phương hướng của chính mình và cản trở nhịp sống của chính bạn.
Trong quá trình so sánh với người khác, nếu bạn có thể tận dụng tối đa sức mạnh tấm gương của người bị so sánh để làm cho mình tốt hơn, thì đó không phải là điều xấu. Nhưng nếu bạn mù quáng so sánh bản thân, bạn sẽ làm giảm đi sức mạnh của chính mình và khiến bản thân ngày càng bất lực, đó là một việc làm ngu ngốc.
Thay vì để bản thân lo lắng và đau khổ khi so sánh với người khác, tốt hơn là để bản thân nhảy ra khỏi cơn lốc này và đối mặt với điểm mạnh và điểm yếu của chính mình.
Suy cho cùng, tất cả mọi người chỉ có thể sống cuộc sống của chính mình và cuộc sống của những người khác sẽ không thuộc về bạn. So sánh quá nhiều sẽ chỉ đánh mất bản thân mà thôi.
Trong cuộc sống này, mọi người sẽ gặp phải nhiều điều khiến họ bận tâm, nhưng 80% những rắc rối là do gây ra mối quan tâm về thành tích, thành công và cuộc đời của người khác và bỏ bê cuộc sống của chính mình. Một người thực sự thông minh không bao giờ được so sánh với người khác. Bởi vì, anh biết, điều đó sẽ chỉ khiến anh khó chịu.
Trí Thức Trẻ
