Startup may đồ bảo hộ lao động nhận được 5 tỷ đồng đầu tư từ 2 cá mập.
Series "Cá mập thứ 6" là chuỗi bài viết phân tích từng case cụ thể trong Shark Tank, dưới góc nhìn của một "Shark thứ 6" - một cá mập giả tưởng, để khán giả hiểu rõ những phân tích đầu tư, lý do quyết định của các Shark. Từ những phân tích kinh doanh, mỗi CEO, doanh nghiệp sẽ rút ra được bài học riêng cho bản thân.
CEO: Xin chào các Shark, tôi đến kêu gọi 5 tỷ cho 25% cổ phần công ty.
Shark X tính nhẩm: Vậy giá trị của công ty chị sẽ là 20 tỷ (5/25*100=20). Doanh thu và tỉ suất lợi nhuận của chị là bao nhiêu?
CEO: Doanh thu của em trung bình 10 tỷ VNĐ/năm. Tỷ suất lợi nhuận là 20%/năm. Năm vừa rồi doanh thu của em là 7 tỷ VNĐ. Nhưng em tin các shark sẽ đầu tư vào công ty của em vì thị trường sử dụng đồ bảo hộ rất lớn do Hàn Quốc đầu tư vào bất động sản VN.
Shark X nghĩ thầm: 10 tỷ VNĐ/năm và tỷ suất lợi nhuận 20%/năm tức là 1 năm sẽ lãi 2 tỷ USD. Vậy mình cần 50% cổ phần để có 1 tỷ lợi nhuận/năm (2 tỷ*50%) và thu hồi vốn trong 5 năm. Khoản đầu tư cũng tạm ổn.
Shark X hỏi: Em dùng tiền đầu tư làm gì?
CEO: Em mở rộng nhà xưởng vì đang hoạt động quá công suất. Em muốn mở 5 xưởng trong năm sau. Hiện nay đang có đơn hàng trị giá 12 tỷ VNĐ xuất khẩu cho 10 ngàn sản phẩm mà em không nhận vì không đủ năng lực sản xuất. Em sẽ dùng một phần tiền để áp dụng công nghệ vào trong quản lý và sản xuất.
Shark X cười: Anh thích con người của em nhưng có lẽ em phù hợp với mô hình công ty hiện tại hơn là doanh nghiệp tỷ đôla. Việc em nói mở 5 xưởng trong năm sau là giấc mơ vì em chưa có kế hoạch để chuẩn bị cho điều đó. Hơn nữa, em cũng đừng cho rằng mình có thể ôm hết thị trường bảo hộ lao động cho công ty Hàn Quốc vì em không đủ năng lực và cũng không có chiến lược để thực hiện.
Nhưng anh đồng ý là thị trường còn lớn để em mở rộng thị phần, hơn nữa em còn đơn hàng xuất khẩu nên anh tin vào tiềm năng phát triển của công ty. Em có tố chất quản lý tốt nhưng thiếu chiến lược phát triển. Điều đó có nghĩa là em cần một người chỉ dẫn hướng đi cho em. Khi đầu tư anh rất quan tâm đến việc công ty sẽ sử dụng tiền của mình ra sao.
Anh thấy hướng đi của em hợp lý khi em mở rộng nhà xưởng và áp dụng công nghệ vào kinh doanh bởi vì lợi thế cạnh tranh của em hiện tại là giá. Với chiến lược dẫn đầu về giá thì cách em sử dụng vốn đầu tư để tăng hiệu quả sản xuất, quản lý từ đó giảm giá thành rất phù hợp. Anh đề nghị 5 tỷ cho 51% để anh có thể kiểm soát và chỉ dẫn hướng đi cho công ty.
Shark Linh và Shark Việt: Chúng tôi đề nghị 2 shark cho 36% do em nói em cần gọi vốn vòng sau.
CEO: Em xin lựa chọn Shark Linh và Shark Việt.
Shark X vỗ tay: Thương vụ này quá tốt. Đầu tư 5 tỷ VNĐ trải đều cho 5 năm nghĩa là vốn đầu tư ban đầu thấp. Mỗi năm chỉ bỏ ra 1 tỷ VNĐ, nếu các chỉ số hoạt động kinh doanh không ổn thì có thể rút mà không bị lỗ quá nặng. CEO sẵn sàng thế chấp nhà 5 tỷ VNĐ nếu thất bại khiến cho rủi ro giảm mạnh. CEO lại là người sẵn sàng lắng nghe để hợp tác, tăng từ 30% lên 36% để anh chị có quyền phủ quyết. Điều đó thể hiện CEO là người có thể hợp tác, cần và sẵn sàng nghe lời người hướng đạo (mentor), hợp tác vì lợi ích lâu dài.
Trong đầu tư, con người là yếu tố quan trọng để xem xét. Có thể bạn chưa giỏi, nhưng chỉ cần biết lắng nghe và cầu thị thì bạn sẽ tiến xa. Shark Linh kéo Shark Việt đầu tư chung là hành động quá khôn khéo. Shark Việt hiện có hơn 1.000 nhân công ở các ngành xây dựng, thuỷ điện, y tế. Tính ra cần 10.000 sản phẩm (giá trị khoảng 12 tỷ) như CEO đã đề cập. Shark Việt không chỉ là nhà đầu tư mà còn là khách hàng lớn để đảm bảo doanh thu cho công ty. Có sự cố vấn của các Shark thì việc tăng trưởng doanh thu, tăng tỉ suất lợi nhuận hoàn toàn trong tầm tay. Thu hồi vốn trong 5 năm, thậm chí còn sớm hơn là hoàn toàn khả thi.
Vũ Minh Trường - NCS Tiến sĩ Lãnh Đạo Chiến Lược, ĐH James Madison
Theo Trí Thức Trẻ
