Được mệnh danh là nhân tài kiệt xuất đệ nhất Trung Hoa, Quỷ Cốc Tử luôn truyền dạy rất nhiều bài học quý giá để tạo dựng bản lĩnh thành công cho rất nhiều đồ đệ của mình.
Quỷ Cốc Tử có tên thật là Vương Hủ, người đời Tấn Bình Công Trung Quốc, là bạn thân của Tôn Tử. Ông là một nhà tư tưởng, nhà truyền giáo, được coi là ông tổ của các thuật tướng số, bói toán, phong thủy... và có rất nhiều học trò theo học, trong số đó có nhiều người trở thành mưu sĩ, chiến lược gia nổi tiếng thời Xuân Thu Chiến Quốc. Để đạt được bản lĩnh như vậy, bài học quý giá nhất ông truyền dạy cho các đệ tử chính là 3 cách hóa giải khó khăn.
Cuộc đời vốn không thể tránh khỏi những điều không như ý, những thời điểm khó khăn trùng trùng, những thất bại khiến người ta gục ngã. Mạnh Tử từng viết: "Trời định giáng cho người nào trách nhiệm lớn lao, ắt trước tiên làm cho khốn khó tâm trí, nhọc nhằn gân cốt, thân xác bị đói khát, chịu nỗi khổ sở nghèo túng, làm việc gì cũng không thuận lợi. Như thế là để lay động tâm trí, để tính tình trở nên kiên nhẫn, để tăng thêm tài năng cho người ấy." Chỉ có trải qua gian khó, chúng ta mới càng có được cơ hội tu luyện bản thân, gom góp sức mạnh để vượt qua mọi cám dỗ cuộc đời. Nhưng làm thế nào để vượt qua khó khăn lại không hề dễ dàng như người ta vẫn nghĩ. Chính vì vậy, các học trò của Quỷ cốc tiên sinh đã học được rất nhiều từ 3 chữ mà ông truyền dạy.
1. "Ngộ hoành nghịch chi lai mà không giận"
Chữ đầu tiên mà Quỷ Cốc Tử để lại chính là chữ "Giận". Cả câu này có nghĩa là: "Nếu gặp phải nghịch cảnh khó khăn, đừng mất thời gian để tức giận hay phàn nàn."
Trong cuộc sống, 10 điều phải có đến 9 điều không như ý muốn. Không thể trái ý một chút chúng ta lại nổi trận lôi đình, trút giận lên đầu người xung quanh. Hành vi thiếu suy nghĩ và khôn ngoan như vậy không giúp vấn đề được giải quyết mà chỉ khiến mối quan hệ với mọi người xung quanh trở nên tồi tệ hơn.
Khi không thể kìm chế cảm xúc, chúng ta rất dễ làm ra những hành động để sau này phải hối hận. Vì vậy, cho dù đang phải đối mặt với khó khăn, nghịch cảnh cỡ nào, trước tiên hãy bình tĩnh để tìm hiểu mọi thứ, và sau đó nghĩ biện pháp ứng phó. Phản ứng đầu tiên của một người thực sự thông minh khi gặp vấn đề phải là tỉnh táo tìm cách giải quyết chứ không phải tức giận hay phàn nàn.
2. "Tao biến cố chi khởi mà không kinh"
Chữ thứ hai Quỷ Cốc tiên sinh muốn dạy các học trò của mình là chữ "Kinh". Cả câu trên dịch nghĩa có thể hiểu là: "Khi gặp phải một biến cố thay đổi đột ngột, đừng hoảng sợ."
Cuộc sống không thể mãi mãi suôn sẻ, mọi sự thuận buồm xuôi gió. Khi đứng trước những ngã rẽ mang tới biến cố thay đổi cả cuộc đời sau này, khả năng thích ứng của một người sẽ ảnh hưởng rất lớn đến thành tích của anh ta. Nếu đối mặt với ít biến động mà đã đánh mất bình tĩnh, hoang mang lo sợ, bạn không thể xây dựng niềm tin vững chắc cho những người xung quanh.
Muốn làm được việc lớn, cho dù trời sụp núi đổ trước mặt, chúng ta cũng phải giữ trạng thái tốt nhất, tỉnh táo ứng phó với những trường hợp thay đổi xung quanh, phân tích ưu và nhược điểm của từng thay đổi đến từ môi trường, từ đó tìm ra hướng phát triển đúng đắn nhất cho bản thân phù hợp với sự thay đổi đó. Ngược lại, nếu không thể khống chế cảm xúc của mình, bạn đang dâng thẳng cơ hội vào tay người khác.
3. "Đương phi thường chi báng mà không biện"
Chữ cuối cùng mà Quỷ Cốc Tử gửi gắm lại chính là một chữ "Biện" trong "biện giải", "giải thích". Cả câu trên có nghĩa là: "Khi bạn bị người khác phỉ báng, chỉ trích nói xấu, không cần thiết phải phản bác và giải thích với đối phương."
Khi bị người khác chỉ trích, phản ứng đầu tiên của một người khôn ngoan không phải là tranh luận, cãi nhau ầm ỹ mà cần suy xét lại hành vi của chính mình, liệu rằng những lời buộc tội đó có hợp lý hay không. Nếu đó là lời chỉ trích mang tính thiện ý, giúp chúng ta nhận ra sai lầm và kịp thời khắc phục thì chúng ta còn phải biết ơn họ.
Trong trường hợp bị "đặt điều nói xấu" một cách vô lý thì chúng ta có giải thích cũng chẳng đem lại tác dụng gì. Người ta chỉ tin vào những điều bản thân muốn tin và nghe những điều bản thân muốn nghe. Cho dù bạn giải thích hết nước hết cái, trong mắt họ, đó cũng chỉ là lời ngụy biện mà thôi.
Nếu như bạn cho rằng ý kiến phản hồi của bạn có thể giúp cho ai đó cải thiện được điều gì đó, thì bạn hãy đưa ra ý kiến của mình dựa trên tinh thần xây dựng. Nếu như bạn ở vào hoàn cảnh mà một lời phàn nàn sẽ không giúp giải quyết được bất cứ điều gì, thì nói chung bạn nên giữ im lặng là hơn. Còn nếu như bạn lâm vào tình huống mà việc phàn nàn sẽ mang lại kết quả kém xa so với việc bạn tự mình cố gắng tạo nên những thay đổi, thì bạn hãy lựa chọn hành động thay vì than vãn. Như nhà văn Elbert Hubbard đã nói: "Đừng giải thích - bạn bè bạn không cần nó, và kẻ thù của bạn đằng nào cũng sẽ chẳng tin."
Trí Thức Trẻ