Cha tôi dặn chúng tôi: "Đuổi theo lợi nhuận là hành động của người bình thường; còn chia sẻ lợi nhuận mới là hành động của người phi thường"
Dưới đây là câu chuyện có thật, về cha tôi - một doanh nhân rất thành công, gặt hái được nhiều thành tựu, không chỉ về vật chất, mà cả uy tín xã hội, quan hệ nghề nghiệp. Nhưng, để đạt tới thành quả ngày hôm nay, ông đã phải nỗ lực gấp đôi, gấp ba, thậm chí gấp rất rất nhiều lần người khác.
Thời trẻ, hồi những năm 30 tuổi, cha tôi đã là một người kinh doanh về ngành xây dựng. Ông nổi tiếng trong ngành bởi đầu óc kinh doanh, làm việc cũng chững chạc và tháo vát, nhưng lăn lộn trong nghề đã nhiều năm mà sự nghiệp vẫn không có khởi sắc, cuối cùng bị phá sản kết thúc sự nghiệp.
Trong những tháng ngày suy sụp và tăm tối đó, ông đã liên tục suy nghĩ về lý do thất bại của mình, nhưng nghĩ đến nát óc vẫn không thể tìm được ra câu trả lời.
Cha tôi bảo, đó là những ngày tháng vô cùng khổ cực với hàng trăm mâu thuẫn giằng xé. Ông tự vấn bản thân, xét về tài trí, sự cần cù siêng năng hay là óc chiến lược, thì ông không thua kém bất kì ai, nhưng tại sao người khác thành công, còn ông lại càng ngày càng xa rời thành công chứ?
Lúc mệt mỏi chán chường, cha tôi đã ra ngoài đường, cứ đi suốt mà không có mục đích, khi đi ngang qua một quầy báo, ông mua một tờ báo rồi hững hờ giở ra đọc. Ông bảo với tôi: "Đó là khoảnh khắc định mệnh làm thay đổi cuộc đời ta vĩnh viễn"!
Cha kể, cha cứ đọc, cứ đọc. Bất ngờ ông sững lại trước một bài báo. "Bài viết đó như tia lửa điện, đánh thẳng vào não bộ của ta. Máu nóng toàn thân chảy rần rần. Ta hiểu, mình cần phải làm gì".
Quả nhiên, ngay buổi chiều hôm đó, ông trở về nhà, gom góp, vay mượn bạn bè được 10 triệu đồng làm vốn, và tiếp tục lăn vào thương trường chinh chiến.
Lần này, việc kinh doanh của ông dường như có phép màu vậy, từ cửa hàng tạp hóa cho tới xưởng xi măng, từ nhà thầu cho tới kinh doanh xây dựng, tất cả đều thuận buồm xuôi gió, các đối tác làm ăn cứ lũ lượt kéo đến.
Chỉ trong thời gian vỏn vẹn vài năm, tài sản của cha tôi đã tăng vụt lên 1 tỷ, tạo ra một câu chuyện huyền thoại về kinh doanh thời điểm ấy.
Trở thành "người nổi tiếng", rất nhiều phóng viên đến phỏng vấn hỏi cha tôi về bí quyết gây dựng lại sự nghiệp sa cơ, ông chỉ tiết lộ bốn chữ: "Chỉ giữ 6 phần".
Sau đó một vài năm nữa, tài sản của ông như lăn quả bóng tuyết vậy, càng ngày càng lớn hơn, lên đến con số cả 10 tỷ.
Cha tôi vừa kinh doanh, vừa tham gia diễn thuyết ở các trường đại học theo lời mời của phía nhà trường. Họ muốn cha tôi truyền cho các bạn sinh viên trẻ bí quyết làm giàu. Quả thực, có nhiều sinh viên liên tục đặt ra câu hỏi ông rốt cục đã dùng bí quyết gì để biến con số 10 triệu thành 10 tỷ. Ông đã cười và trả lời rằng; "Bởi vì tôi luôn kiên quyết bớt đi hai phần".
Các em sinh viên nghe xong vẫn cứ thấy mơ hồ không hiểu.
Nhìn vào ánh mắt khao khát thành công của các em sinh viên, cuối cùng cha tôi đã kể một câu chuyện trong quá khứ. Ông kể rằng, năm ấy khi ông tình cờ nhìn thấy một bài viết phỏng vấn một ông trùm kinh doanh lúc mình đang ở trên phố, ông đã rất cảm động sau khi đọc xong bài viết đó.
Phóng viên hỏi ông trùm kinh doanh rằng: "Cha ngài rốt cuộc đã dạy cho ngài biết bí quyết gì để kiếm tiền?". Ông ấy trả lời: "Cha tôi không bao giờ nói cho tôi biết cách để kiếm tiền, mà ông chỉ dạy tôi một số đạo lý đối nhân xử thế mà thôi". Phóng viên ngạc nhiên, tỏ vẻ không tin.
Ông trùm kinh doanh nói tiếp: "Cha tôi từng căn dặn tôi rằng, khi con hợp tác với người ta, nếu như con thấy lấy 7 phần là hợp lý, hay 8 phần cũng được, vậy thì chúng ta chỉ cần lấy 6 phần thôi là được rồi".
Nói đến đây, cha tôi cảm động nói rằng mình đã đọc đi đọc lại bài phỏng vấn này cả trăm lần, và cuối cùng mới hiểu ra một đạo lý: "Làm người, cảnh giới cao nhất chính là tử tế, cho nên cảnh giới cao nhất của người thông minh, ưu tú cũng là tử tế".
Ngẫm nghĩ thêm một chút thì bạn sẽ biết được rằng, nếu bạn luôn để người khác kiếm được hai phần, thì mọi người đều sẽ biết rằng hợp tác với bạn sẽ được hời, và như thế là sẽ có nhiều người hơn sẵn sàng hợp tác với bạn.
Cũng như thế, dù bạn chỉ lấy 6 phần, nhưng chuyện làm ăn đã tăng hơn 100 lần, còn nếu như lấy 8 phần, mà chỉ tăng được 10 lần. Vậy thì cuối cùng cái nào có lợi hơn đây? Bí quyết là nằm ở chỗ đó.
"Sai lầm lớn nhất mà tôi phạm phải lúc trước là quá khôn ngoan, tôi luôn tìm kiếm mọi cách để kiếm nhiều tiền hơn từ người khác, cứ tưởng rằng kiếm tiền được càng nhiều thì càng thành công, nhưng kết quả là kiếm được nhiều tiền ở trước mắt thôi, mà mất cả tương lai". Cha nói xong, cả hội trường với hàng ngàn sinh viên vỗ tay rào rào.
Sau khi bài diễn thuyết kết thúc, ông lấy từ trong túi ra một tờ báo màu đã ngả vàng, đó chính là tờ báo viết về ông trùm kinh doanh nọ, nhiều năm nay ông vẫn luôn giữ gìn nó. Trong khoảng trống của tờ báo, có một dòng chữ được viết bằng bút lông rằng: "7 phần hợp lý, 8 phần cũng được, vậy tôi chỉ lấy 6 phần thôi".
Làm con của doanh nhân, dù không theo nghiệp kinh doanh của cha, nhưng những lời răn dạy của ông về lẽ sống, về cách đối nhân xử thế luôn hiện diện trong đời sống của anh em chúng tôi.
Tôi hiểu rằng, cả tôi hay các bạn đều mong gặt hái được chút thu hoạch khi bắt tay làm bất cứ việc gì đó, nhưng hãy nhớ rằng: Chiến thắng nhỏ dựa vào trí tuệ, chiến thắng lớn dựa vào đạo đức. Chỉ cần hiểu được đuổi theo lợi nhuận là hành động của người bình thường; còn chia sẻ lợi nhuận là hành động của người phi thường.
Con người sống cả 100 năm, không thể hưởng hết tất cả vinh quang của thế gian này; mà mang lại lợi ích cho trăm người mới có được nhiều tình yêu đích thực hơn từ cõi người. Đó chính là nguyên nhân thôi thúc tôi viết đôi dòng chia sẻ về bí quyết kinh doanh của cha tôi, với hi vọng các bạn trẻ khát làm giàu có thể vận dụng linh hoạt và giữ lại cho mình sự tử tế, tính đạo đức trong cơn cuồng mộ làm giàu. Đó mới là giá trị cốt lõi của thành công.
Hãy nhớ rằng, khi chúng ta cho người khác vay mượn cuộc đời này, thực ra là đang xây dựng con đường cho chính bản thân mình! Sống tử tế – đường đời của bạn sẽ luôn dài rộng thênh thang…
Hoa Chanh
Theo Trí Thức Trẻ
