Để bắt đầu doanh nghiệp nhỏ và phát triển một cách mạnh mẽ, hãy luôn duy trì hoạt động, bền vững theo thời gian. Những người trẻ tuổi luôn vội vã làm việc. Họ muốn trở thành tỷ phú trong hai năm, nhưng trong hai năm nữa, họ thất bại trong chính sự nghiệp của mình.
Malawi là một trong những quốc gia kém phát triển nhất thế giới với nền nền kinh tế chủ yếu dựa trên nông nghiệp và dân cư phần lớn sống ở nông thôn. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa những khát vọng thay đổi cuộc đời bị dập tắt mà trái lại với những người như Mike Mlombwa, nó trở thành động lực để thực hiện những ước mơ làm giàu.
Mike Mlombwa là một tỷ phú nổi tiếng người Malawi. Hiện nay, ông là giám đốc của doanh nghiệp Countrywide Car Hire, dịch vụ cho thuê xe và lái xe riêng hoạt động tại các thành phố lớn, sân bay và khách sạn trên khắp Malawi. Gần đây ông cũng mạo hiểm tiến sâu vào ngành kinh doanh dịch vụ khách hàng với việc xây dựng các khách sạn. Ông được coi là một trong những minh chứng sáng giá của câu chuyện thành công về kinh doanh ở đất nước mình.
Tuổi thơ nghèo đói ở vùng biên giới
Câu chuyện của Mlombwa bắt đầu trong cảnh đói nghèo. Ông lớn lên tại khu vực biên giới phía Nam của Mwanza và sống với nhiều gia đình khác nhau. Ông làm những việc vặt cho họ và sử dụng số tiền ít ỏi đó để trang trải cho quá trình học tiểu học của mình.
"Mẹ tôi rất nghèo... Vì vậy, trong làng, tôi lớn lên cùng với những người có thể trả tiền học phí cho tôi. Vào mỗi buổi chiều, sau khi đi học về, tôi sẽ làm phải làm vườn, chăm sóc gia súc hoặc bất cứ việc gì khác tương tự như vậy", ông nhớ lại.
Tuy nhiên, sau khi hoàn thành chương trình học tiểu học, ông không thể tìm được sự trợ giúp của bất kì ai trong ngôi làng để trả cho khoản học phí sắp tới. Và vì vậy Mlombwa đã thực hiện hành trình đi bộ dài 60km tới thủ đô thương mại Blantyre. Do không có nguồn thu nhập cũng như nơi ở, ông đã tới các nhà thờ với mong muốn tìm được sợ trợ giúp của ai đó. Thật may, cuối cùng ông cùng tìm được một việc làm bán thời gian, chính nhờ nó ông đã có thể học xong cấp trung học như mong đợi của mình.
"Một gia đình đã nhận tôi làm người giúp việc, tôi đã làm việc ở đây nhưng quãng đường đi học rất dài, ngôi trường cấp 2 lại nằm cùng một chỗ với ngôi trường tiểu học".
Sau đó, Mlombwa bắt đầu làm làm việc ở quán văn phòng phẩm, với số tiền kiếm được, ông đã mua một chiếc xe hơi cũ và vượt qua biên giới để nhập hàng từ các nhà bán buôn ở Mozambique, Zambia và Nam Phi. Một thời gian sau, ông đã có thể mua được chiếc xe thứ hai, thứ ba cho mình.
"Công việc kinh doanh trở nên sôi động hơi bao giờ hết bởi các nguồn vốn khác nhau, đặc biệt là từ Ấn Độ ... Vì vậy, tôi ngồi xuống và nghĩ: "Mình nên làm gì bây giờ? Và bạn biết đấy, ý tưởng mở một công ty cho thuê xe hơi đã đến với tôi".
Khởi nghiệp kinh doanh với 3 chiếc xe cũ
Năm 1997, ở tuổi 28, ông bắt đầu việc kinh doanh của mình với ba chiếc xe cũ. Dần dần, ông mở rộng quy mô lớn hơn. Trong năm 2005, ông đã có khoảng 7 chiếc xe. Năm 2007 là 15 chiếc, nhưng trong đó ba phần tư là xe cũ. Khi đó, ông đã nhận được sự giúp đỡ của những người bạn để thành lập một công ty trách nhiệm hữu hạn chính thức.
Trước đó không lâu, khi ông cần một khoản vay để mở rộng quy mô và tăng thêm số lượng xe của mình trong một đấu thầu của chính phủ ở các dịch vụ sân bay, ông đã đến các ngân hàng xin hỗ trợ, nhưng không may mắn.
Ông giải thích: "Tôi không có bằng cấp tốt về trình độ học vấn nên gặp khá nhiều khó khăn. Tôi đã cố gắng.. nhưng các ngân hàng đã không cho tôi một cơ hội nào".
Để mở rộng đội xe và dịch vụ của mình, Mlombwa đã ký thỏa thuận với các chủ xe khác nhau để sử dụng xe của họ với mức hoa hồng 20%. Đó cũng là lúc viêc kinh doanh của ông "lên như diều gặp gió". Ông đã kiếm được rất nhiều tiền.
Ông đã sử dụng số tiền lãi kiếm được để mua xe mới, khi công việc kinh doanh của ông bắt đầu nở rộ, ông đã có thể nhận được một khoản vay ngân hàng. Hôm nay công ty của ông sở hữu một đội xe hơn 80 chiếc và sẵn sàng phục vụ tại sân bay và khách sạn trên khắp cả nước.
Nhưng Mlombwa tin rằng vẫn còn rất nhiều chỗ cho dịch vụ của ông phát triển. Ông đang tìm kiếm các nguồn đầu tư với mong muốn tăng gấp đôi đội xe của mình. Ông cũng đang xây dựng một số khách sạn, dưới thương hiệu Countrywide tại các điểm trọng yếu trong nước.
Tự hào về nơi mình sinh ra
"Tôi đến từ một gia đình rất nghèo. Khi tôi nói từ "rất nghèo" nghĩa là gia đình nghèo nhất. Đó chính xác là nơi tôi sinh ra và lớn lên. Thỉnh thoảng bây giờ tôi thường tự hỏi bản thân rằng liệu tôi đã chết hay vẫn còn sống trên thiên đường nếu như không cố gắng. Tôi không thể tin được rằng Đức Chúa Trời đã mang tôi đến đây, cho tôi một cái tên ở châu Phi này".
Mặc dù Mlombwa luôn muốn có cơ hội để học đại học, nhưng ông không thấy hối tiếc với sự lựa chọn hiện tại. "Tôi rất vui khi đối mặt với những thách thức và tôi hạnh phúc khi trở thành một doanh nhân. Thành thật mà nói, tôi không thấy đó là một hối tiếc về việc chưa học xong, bởi vì bây giờ tôi có thể tuyển những người có bằng thạc sỹ hay những bằng cấp khác. Họ đang giúp tôi ở khắp mọi nơi trên đất nước này".
Ông cũng chỉ ra rằng không dễ dàng để bắt đầu một doanh nghiệp nhỏ ở Malawi, hơn nữa là cạnh tranh với các đối thủ lớn của nước ngoài. Tiếp cận tài chính và thông tin vẫn là những trở ngại chính đối với các doanh nghiệp nhỏ, Mlombwa cũng cho rằng lãi suất cho vay cao có thể khiến cho doanh nghiệp bị tê liệt. Để giúp giải quyết những thách thức này, ông đã thành lập Hiệp hội doanh nghiệp bản xứ Malawi (IBAM) để hỗ trợ các doanh nhân địa phương xác định được cơ hội và phát triển các hoạt động của họ.
Theo Mlombwa, một lý do chính khiến nhiều doanh nhân trẻ thất bại tại Malawi, và khắp Châu Phi, là vì họ thiếu kiên nhẫn và muốn đạt được thành công nhanh chóng: "Họ vội vàng. Khi thấy việc kinh doanh trong năm đầu tiên hoạt động tốt thì cũng là lúc họ muốn có một cuộc sống giới thượng lưu. Họ muốn lái Porsche; họ muốn có một cuộc sống thoải mái".
Để bắt đầu doanh nghiệp nhỏ và phát triển một cách mạnh mẽ, hãy luôn duy trì hoạt động, bền vững theo thời gian. Những người trẻ tuổi luôn vội vã làm việc. Họ muốn trở thành tỷ phú trong hai năm, nhưng trong hai năm nữa, họ thất bại trong chính sự nghiệp của mình.
Đó là lý do tại sao Mlombwa luôn khuyên các doanh nhân rằng chỉ có thời gian mới cho phép họ đạt được thành công và giàu có.