Chiều 29/10, tại kỳ họp thứ 2 (Quốc hội khóa XV), thảo luận ở tổ về vấn đề "Quy hoạch sử dụng đất quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và kế hoạch sử dụng đất 5 năm (2021-2025) quốc gia", Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc (đại biểu Quốc hội đoàn TP.HCM) cho rằng quy hoạch đất đai là nền tảng quan trọng để phát triển các loại hình khác trong tái cơ cấu.
Theo Chủ tịch nước, nước ta "tam sơn, tứ hải, nhất đẳng điền". Diện tích chỉ hơn 300.000 km2 nhưng dân số tới 100 triệu người, là một trong những nước có bình quân đất đai rất thấp. Chính vì vậy, việc sử dụng đất tiết kiệm, hiệu quả đất đai là điều rất quan trọng. Phải dành đất cho thế hệ cháu con chúng ta.
Đại biểu Nguyễn Xuân Phúc nhận định đất không sinh ra nên một yêu cầu lớn, lâu dài là phải quản lý có hiệu quả. "Xã hội hoá, tư nhân hoá, nhưng cái gì Nhà nước cần phải quản lý, giữ cho mãi mãi những đời sau thì phải quản lý. Không được vô nguyên tắc trong quy hoạch đất đai. Vừa qua, chuyện giàu lên vì đất rất nhiều nhưng tù tội vì đất cũng rất nhiều, kỷ luật Đảng vì đất cũng rất nhiều. Cho nên yêu cầu đặt ra là phải chống tham nhũng, tiêu cực trong quản lý đất đai ở các cấp, các ngành", Chủ tịch nước nhấn mạnh.
Nói về các chỉ tiêu quy hoạch sử dụng đất cụ thể, Chủ tịch nước cho rằng, bên cạnh dành đất cho phát triển kinh tế, cũng phải quan tâm đến môi trường sống của người dân.
Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại tổ Quốc hội chiều 29/10. Ảnh: Quang Phúc.
Ông cũng đặt một loạt câu hỏi, đó là công trình văn hóa quan trọng với người dân không? Cây xanh quan trọng với người dân không? Những hồ chứa nước điều hòa không khí quan trọng với người dân không?. "Những vấn đề rất quan trọng với đời sống người dân chúng ta phải biết để quy hoạch đồng bộ", Chủ tịch nước lưu ý.
Với đất trồng lúa, Chủ tịch nước tán thành giữ ổn định 3,5 triệu ha. Chủ tịch nước cho biết, xung quanh vấn đề này có nhiều ý kiến khác nhau. Có ý kiến cho rằng, bây giờ cần gì sản xuất lúa, làm thứ khác hiệu quả hơn. Theo Chủ tịch nước từ khóa trước khi chủ trì tổng kết Nghị quyết 26 của Trung ương khóa X về nông nghiệp, nông dân, nông thôn, ông vẫn bảo vệ quan điểm "giữ đất lúa ổn định".
"Đất lúa có đặc điểm riêng mà chỉ Việt Nam với một số nước có", Chủ tịch nước giải thích. Hơn nữa, thế giới hiện nay vẫn có trên 1,5 tỷ người đang đói kém, rồi vấn đề biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh thì lấy đâu ra lương thực.
Do đó, phải tạo ra không gian chính sách sử dụng đất trồng lúa linh hoạt, chặt chẽ. Như có thể trồng cây ăn quả cam, quýt… mà không làm ô nhiễm đất để khi cần vẫn có thể trồng lúa được.
"Chúng ta phải sử dụng đất hiệu quả, đặc biệt là có chính sách cho vùng sản xuất lúa. Đối với Đồng bằng sông Cửu Long, Đồng bằng Bắc Bộ cần phải quan tâm hơn để phát triển hạ tầng, nâng cao đời sống của người dân", Chủ tịch nước phân tích.
Bên cạnh đó, Chủ tịch nước cũng nhắc đến việc cần thiết phải có 15 triệu ha trồng rừng để thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII, đạt độ bao phủ rừng 42-43%. Ông cũng đề nghị tiếp tục phát động chương trình trồng 1 tỷ cây xanh, tương đương với 6 triệu ha rừng để tạo ra môi trường sống hài hoà.
Chủ tịch nước cũng đánh giá cao hướng dành đất cho phát triển công nghiệp. Những vùng sử dụng đất kém hiệu quả, vùng đồi, vùng không trồng lúa 2 vụ trở lên được thì nên quy hoạch để làm công nghiệp, dịch vụ.
Về một số biện pháp cần thực hiện, Chủ tịch nước cho rằng ngoài chống tiêu cực, tham nhũng trong quy hoạch đất đai thì vấn đề cải cách hành chính cũng rất quan trọng khi thủ tục đất đai còn rất phiền hà.
Ngoài ra, phải ứng dụng công nghệ, có cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai rõ hơn, giống như cơ sở dữ liệu dân cư. "Những ứng dụng công nghệ phải được đặt ra mạnh mẽ hơn cho quá trình quản lý đất đai ở Việt Nam", Chủ tịch nước nói thêm.
