Hành trình tìm khóa điện tử phù hợp cho người Việt của CEO 8x

Tiếng động mở ra đóng vào liên tục của những chiếc cửa phát ra xen lẫn vào nhau. Trong căn phòng hơn 30m2, dưới hệ thống vận hành tự động, các loại khóa điện tử được thử độ phù hợp và bền bằng cách mô phỏng động tác sử dụng như quẹt thẻ, bấm mã số, cầm tay gạc đẩy ra kéo vào như người thật.

Căn phòng được đầu tư cách đây bốn năm với kinh phí một tỷ đồng. Đó là khi nhà sáng lập công ty Vũ Trụ Xanh Hoàng Tuấn Anh trăn trở về chất lượng khóa điện tử ở nước ngoài tốt nhưng khi về Việt Nam thường hay gặp sự cố. Anh cho rằng điều này đến từ nhiều nguyên nhân như môi trường kiểm nghiệm khác nhau, yếu tố cửa cong vênh, cách sử dụng...

Từ căn phòng này, những chiếc khóa điện tử đã được kiểm nghiệm hàng trăm nghìn lần trước khi chuẩn bị tung ra thị trường.

Năm năm trước, sau nửa thập kỷ sáng lập công ty Vũ Trụ Xanh, chuyên cung ứng khóa điện tử PHGLock của Australia cho thị trường Việt Nam, trong đầu Tuấn Anh luôn đau đáu một câu hỏi hóc búa: "Làm sao sản xuất được bộ khóa điện tử chất lượng, mẫu mã tốt và có giá phù hợp cho người Việt?"

Câu hỏi theo anh suốt từ những ngày đầu sáng lập công ty, vòng quanh khắp dãy đất hình chữ S để lắp đặt hệ thống cho khách hàng và gặp nhiều câu chuyện "chỉ có ở Việt Nam". Nhiều cửa nhà thường bị cong vênh, khe hở quá lớn hoặc quá nhỏ, khiến việc lắp đặt không như ý và giảm công năng. Nhân công tại đây chưa rành nghề, thường tò mò khám phá dẫn đến một số hư hỏng không đáng có. Nhiều công trình nhà ở sơn cửa thì sơn luôn khóa dẫn đến hư hỏng. Đó là vài trong rất nhiều lý do mà Tuấn Anh lý giải cho câu hỏi vì sao khóa ở nước ngoài dùng tốt khi về đến trong nước lại giảm chất lượng.

"Có những vấn đề liên quan đến môi trường và cách sử dụng, đó là chuyện căn cơ, không thể thúc ép người tiêu dùng thay đổi mà bản thân doanh nghiệp phải làm ra được sản phẩm phù hợp với thị trường", anh lý giải. Đây cũng là lý do Tuấn Anh quyết phải tìm cho ra được lời giải của bài toán dù thời điểm ấy nhận thấy đây là điều không tưởng.

Khóa điện tử có thể làm bằng nhựa, nhôm, kẽm hoặc đồng nhưng đa phần phải mạ hoặc sơn một phần để chống sét. Vì vậy, việc bị trầy xước hoặc xuống màu trong khoảng một năm là rất bình thường. Với loại tốt, chất lượng có thể đảm bảo trong 2-3 năm nhưng chi phí chênh lệch gấp nhiều lần.

Trong thời gian đó, anh đến nhiều công ty, nhà máy tại nước ngoài thì thấy tại đó người tiêu dùng sử dụng tốt nhưng khi về Việt Nam thì lại gặp vấn đề. Trăn trở bám đuổi mãi đến một ngày cách đây gần 5 năm Tuấn Anh nghĩ đến một loại vật liệu quen thuộc. Anh nhận thấy người Việt rất thích xài đồ dùng inox, từ nồi, thau, bàn ghế, bếp, cửa...

Chàng trai 8x thầm nghĩ, inox có tính chống oxy hóa, độ cứng cao hơn nhựa, nhôm, kẽm và đồng, không phải sơn nên khả năng trầy xước nếu có cũng khó phân biệt. Ngoài ra, chất liệu này cũng không bị phai màu. Về mẫu mã, anh tự tin với thế mạnh của đối tác từ Australia khi họ có kinh nghiệm thiết kế sản phẩm tối giản nhưng vẫn giữ được nét thu hút. Với Tuấn Anh, đặc tính "đơn giản" là lựa chọn hoàn hảo nhất bởi phù hợp mọi lứa tuổi, cụ thể là "người ta có không quá thích thì cũng không quá ghét", có thể sử dụng cho nhiều kiểu gia đình với nhiều thế hệ từ người già, trung niên hay giới trẻ.

Mẫu mã, chất lượng đã được giải, bài toán xem như đã có đầu ra bởi về mặt giá cả thì trước đó công ty đã đi theo tôn chỉ cắt giảm giá thành tối đa, sản xuất số lượng lớn bù cho khoản chi phí đầu vào. Đó là câu chuyện của 10 năm trước, ngày Tuấn Anh trở về Việt Nam sau thời gian du học tại Australia và quyết định mở công ty chuyên cung ứng khóa điện tử với hoài bão mỗi ngôi nhà ở quê hương đều được trang bị những bộ khóa tiện dụng nằm trong khả năng chi trả.

Thuở ban đầu của năm 2010, Tuấn Anh chưa bao giờ nghĩ đến viễn cảnh sẽ không có lợi nhuận trong suốt 10 năm. Anh chỉ tâm niệm đã làm thì phải đến nơi đến chốn và đầu tiên là xây dựng hệ thống bảo hành. Trong suy nghĩ của nhà sáng lập mới 25 tuổi vào thời điểm ấy, dù quảng bá sản phẩm nhiều và quy mô cỡ nào chăng nữa nhưng khi khách muốn mua mà điểm bán gần nhà không có thì cũng không giải quyết được vấn đề gì. Một thập kỷ trước, thợ sửa khóa cơ rất phổ biến nhưng với khóa điện tử lại là một định nghĩa còn mới mẻ.

"Muốn bán được ở đâu thì phải có trung tâm bảo hành ở đó, không thôi nửa đêm khách gặp sự cố làm sao mình có thể hỗ trợ được cho họ", anh tự vấn. Với triết lý của riêng mình, trong năm năm đầu Tuấn Anh và cộng sự chỉ tập trung phát triển nhà phân phối và trung tâm bảo hành để hỗ trợ tối đa nhu cầu của khách hàng.

Cũng ngay từ đầu, Tuấn Anh xác định giá cả không thể ở mức trên 10 triệu đồng bởi không phù hợp với thu nhập trung bình của người Việt. Anh muốn sản phẩm phải hợp túi tiền và quyết định phát triển số lượng để giảm giá thành nhằm cung ứng cho toàn thị trường. Một bộ khóa trên 2 triệu theo anh là có thể chấp nhận được dù là với nhà ở, nhà cho thuê hay chung cư.

Thời gian du học tại Australia, Tuấn Anh nhận diện khóa điện tử là một phần trong cuộc sống bởi ai cũng dùng. Nhưng khi về nước, anh gặp khó khăn khi nhà có nhiều cửa, lúc nào cũng mang theo khư khư bên mình một chùm chìa khóa cồng kềnh, cũng không nhớ nổi chiếc nào dùng cho ổ khóa nào. Anh quyết định lắp đặt tại gia trong nỗi băn khoăn không biết bố mẹ già ở tuổi 70 có thích nghi được với đồ dùng mang tính công nghệ. Nhưng kể từ ngày con trai lắp đặt bộ khóa mới, ông bà quyết dịnh chuyển hẳn sang khóa điện tử. Đó cũng là lúc Tuấn Anh nghĩ đến việc nhân rộng và tiềm năng sắp tới của thị trường.

Tuy nhiên, thực tế không phải lúc nào cũng giống như hình dung. Những ngày đầu, anh gặp khó khăn trong bài toán thay đổi suy nghĩ của người Việt bởi tất cả đã quá quen thuộc với cuộc sống gắn liền các bộ khóa cơ thông dụng. CEO đến các cửa hàng, mời người bán xài thử, tặng vài trăm đại lý mỗi người một bộ khóa, quà Tết là khóa điện tử, còn quà trung thu là chuông cửa. Cứ như vậy, sau 5 năm anh xây dựng được mạng lý hơn 100 nhà phân phối đi kèm các trung tâm bảo hành và đến nay con số đã tăng lên gấp 3 lần.

Hệ thống phủ sóng ngày càng dày và không phải tốn tiền thuê mặt bằng công ty hàng tháng vì sử dụng đất chính chủ nhưng Tuấn Anh thừa nhận sau một thập kỷ có mặt trên thị trường, công ty vẫn chưa có lợi nhuận. Chi phí vận hành và bảo hành hàng năm cho đại lý bán lẻ từ Bắc chí Nam đến lương trả cho nhân viên đã ngốn gần như tất cả doanh thu của Vũ Trụ Xanh. Đến năm thứ năm của chặng đường kinh doanh, CEO phát triển thêm mảng dự án với các khách sạn và căn hộ chung cư. Nước cờ này mang tính hai mặt. Trong trường hợp các dự án giảm xuống thì công ty vẫn bán lẻ cho khách. Hai là để đảm bảo chất lượng với giá phù hợp thì bắt buộc phải nhập số lượng lớn, dao động 5.000-10.000 bộ, cắt giảm phần lớn chi phí vận chuyển bởi hàng đưa về từ nước ngoài đều bằng container, dù hàng trăm hay hàng nghìn sản phẩm mức giá vẫn như nhau.

Tuy nhiên, làm việc với các dự án cũng mang đến không ít rủi ro. Khóa điện tử PHGLock có thời hạn bảo hành khoảng hai năm nhưng dự án trì trệ có thể dẫn đến kéo dài việc lắp đặt đến đúng thời gian đó hoặc hơn - thời điểm khóa đã giảm chất lượng. Vì sản phẩm đặt hàng độc quyền tử nhà sản xuất tại Australia, quy trình giao hàng thường mất đến 90 ngày gồm 45-60 ngày hoàn thiện và 30 ngày vận chuyển. Có lúc các dự án cần sản phẩm ngay, phải chuyển hàng về gấp thông qua đường hàng không với chi phí đội lên gấp 5-10 lần để giữ uy tín với đối tác. Nhưng đó không phải là trái đắng suy nhất bởi sau đó chủ đầu tư có thể dời thời gian bàn giao nhà vì công trình chậm tiến độ.

"50% trường hợp làm với dự án là như vậy. Lúc đó, kênh bán lẻ phát huy tác dụng bởi nếu tồn kho sẽ phải tốn chi phí lãi suất, giảm chất lượng", anh nhìn nhận đó là thường tình khi kinh doanh. Kiên định theo đuổi con đường 10 năm liền không sinh lời không phải là chặng hành trình dễ dàng, nhưng với Tuấn Anh, mọi thứ đều mang theo hoài bão của một giấc mơ đang ở rất gần.

Tuấn Anh không bao giờ quên cảm giác hạnh phúc khi nhìn thấy những sản phẩm của mình xuất hiện trên đường phố Australia thời gian du học và phân phối các sản phẩm tấm cách nhiệt. Với anh, đó là sự đón nhận của thị trường. Cảm giác lặp lại khi anh tình cờ nhìn thấy những chiếc khóa điện tử trên các bộ phim và video ca nhạc.

Hạnh phúc nhiều lúc cũng chỉ đơn giản là những khi bạn bè nhắn một cái tin báo thấy khóa cửa PHGLock hay trúng thầu một dự án nào đó, dù anh chưa kịp tìm hiểu xem địa điểm nằm ở đâu trên dải đất hình chữ S. Hạnh phúc không tày gang, bỏ qua những ngày chật vật đi tìm kiếm nhà phân phối, giới thiệu cho thị trường một sản phẩm còn quá mới mẻ, tất cả đều đáng giá với Tuấn Anh. Chính quãng đường ấy và niềm tin mà hàng nghìn khách hàng, nhà phân phối dành cho Vũ Trụ Xanh đã giúp CEO 8x vững tin chiến đấu không ngừng suốt 10 năm qua.

Anh không phủ nhận những khoảnh khắc dường như bỏ cuộc đã nằm trong suy nghĩ khi số tiền đầu tư là quá nhiều. Gần 4 triệu USD theo giá thị trường của một thập kỷ trước đủ để Tuấn Anh mua hàng chục bất động sản hay chung cư để cho thuê và sống cuộc nhàn hạ đến hết đời hay đi du lịch khắp nơi. Nhưng chàng trai này đã chọn bước trên con đường của riêng mình. Tuấn Anh muốn trở thành người dẫn đầu trong thị trường khóa điện tử ở Việt Nam và xa hơn là tại Đông Nam Á.

Từ 2015, anh đã sang Campuchia khai phá thị trường mới. Trên chiếc xe tuktuk đặc trưng của đất nước láng giềng, CEO trẻ tuổi dành hai tuần đi khắp các thành phố lớn cũng như tỉnh thành lân cận để chào hàng và kết quả là tìm được một số nhà phân phối. Trong thời gian này, anh cũng nhận thấy tại các quốc gia khác trong khu vực dù rất phát triển nhưng mảng khóa điện tử lại chưa bằng Việt Nam. Tiềm năng của thị trường khu vực trở thành mục tiêu kép trong giấc mơ của Tuấn Anh.

Hiện quy trình sản xuất của công ty vẫn thông qua đối tác tại Australia. Nhà sáng lập đã chuẩn bị sẵn một khu đất gần 5ha để chờ đợi một thời điểm thích hợp đưa hẳn khâu này về Việt Nam nhằm chủ động cung ứng cho thị trường. Giờ đây, với hai sản phẩm khóa điện tử làm từ inox mới, Tuấn Anh kỳ vọng các dòng này sẽ chiếm 50-60% doanh thu và mọi người đều có thể sử dụng với bất kỳ tuổi tác hay bất cứ nơi đâu tại Việt Nam.

Giấc mơ của Tuấn Anh đang
được xây đắp bằng nỗ lực của mỗi ngày hôm nay. 10 năm không phải là khoảng thời
gian quá dài nhưng đủ để thử lửa lòng tin. Với anh, nếu đã bước qua chặng đường
ấy thì chẳng có nơi nào là không thể đến được.