Xu hướng đáng ngại đang lây lan
Nhiều công ty khởi nghiệp công nghệ ở Đông Nam Á đã phải thực hiện chương trình cắt giảm nhân sự trong năm nay, khi những "cơn gió ngược" về điều kiện kinh tế vĩ mô đã khiến mức thua lỗ của các doanh nghiệp này gia tăng và thôi thúc họ mở rộng dấu ấn trên thị trường.
Tuần trước, nền tảng thương mại trực tuyến Carousell đã thông báo sẽ sa thải khoảng 10% số lượng nhân viên của mình, tương đương khoảng 110 vị trí.
Vào tháng 11, Tập đoàn GoTo của Indonesia, sự hợp nhất giữa "gã khổng lồ" gọi xe công nghệ Gojek và nền tảng thương mại điện tử Tokopedia, đã cắt giảm 1.300 việc làm, tương đương khoảng 12% số lượng nhân viên.
Nguyên nhân chung cả hai công ty đưa ra đều là do các điều kiện kinh tế vĩ mô đầy thách thức.
Nhưng đây không phải là những công ty duy nhất. Trước đó, Sea Group, công ty mẹ của trang thương mại điện tử Shopee, cùng nhiều công ty khác trong khu vực, cũng tham gia vào xu hướng đáng ngại này.
Theo tổng hợp từ CNBC, Sea Group đã sa thải hơn 7.000 nhân viên trong nửa năm qua. Đi kèm là trang tuyển dụng tổng hợp Glints, đã cắt giảm 18% tổng nhân sự, hay Zenius, FoodPanda, Carsome,...
'Căng mình' trước nỗi lo suy thoái
“Những người sáng lập đang tỏ ra thận trọng trong khâu quản lý chi phí trong môi trường kinh tế đầy rủi ro này để đảm bảo có đủ sức chạy đà cho đến cuối năm 2024”, Jia Jih Chai, đồng sáng lập kiêm Giám đốc điều hành của công ty tổng hợp thương hiệu thương mại điện tử Rainforest có trụ sở tại Singapore, nói với CNBC.
Ông Chai trước đây cũng là phó chủ tịch cấp cao của Carousell và là giám đốc điều hành của Airbnb.
“Có những dấu hiệu cho thấy chúng ta đang bước vào suy thoái, nếu chúng ta chưa ở trong tình trạng đó. Vì vậy, nhu cầu của khách hàng có thể sẽ giảm nhiều hơn vào năm 2023”, ông Chai nói.
Trong một bản ghi chú cho nhân viên của Carousell, Giám đốc điều hành Quek Siu Rui thừa nhận đã có “những sai lầm nghiêm trọng” được thực hiện. Ông cho biết bản thân đã "quá lạc quan" khi đánh giá về sự phục hồi kinh tế sau đại dịch Covid-19, đồng thời lại đánh giá thấp tác động của việc phát triển đội ngũ của mình quá nhanh.
Ông Quek cho biết: “Thực tế là chúng tôi đã nhanh chóng tăng chi phí và tuyển dụng, nhưng việc thu hồi lại mất nhiều thời gian hơn dự kiến”. CEO Carousell cho biết thêm rằng đã có các biện pháp cắt giảm chi phí trong vài tháng qua và ban lãnh đạo của Carousell sẽ tự nguyện cắt giảm lương.
Hướng tới tăng trưởng bền vững hơn
Ngoài những nguyên nhân khách quan về môi trường kinh tế, những mục tiêu kinh doanh mới hay việc chuyển mình từ những "ngôi sao mới nổi" thành một doanh nghiệp hoạt động lâu dài cũng là lý do khiến các công ty cân nhắc lại về chi phí cũng như khối lượng nhân sự.
“Trước đây, các công ty được thúc đẩy để tạo ra tăng trưởng nhanh. Vì vậy, cần có những thay đổi được thực hiện khi tổ chức đang chuyển từ tăng trưởng nhanh sang tăng trưởng bền vững. Ví dụ: bạn có thể không cần quá nhiều nhân viên tiếp thị nếu ngân sách tiếp thị bị cắt giảm”, Jefrey Joe, đồng sáng lập và đối tác quản lý tại Alpha JWC Ventures có trụ sở tại Indonesia cho biết.
Các công ty khởi nghiệp công nghệ ở Đông Nam Á phần lớn vẫn chưa có lãi, với những cái tên như Sea Group và Grab đang lỗ hàng tỷ USD mỗi năm.
Carousell đã công bố mức tăng trưởng doanh thu chậm hơn 21% vào năm 2021 ở mức 49,5 triệu USD, so với mức tăng gấp ba lần doanh thu vào năm 2020. Trong khi đó, GoTo cũng báo cáo về khoản lỗ ròng 954,85 triệu USD trong nửa đầu năm 2022.
Trong bối cảnh này, kết hợp với việc hành vi người dùng dần thay đổi sau Covid-19, thời gian trực tuyến dành cho các công ty công nghệ không còn nhiều như trong đại dịch, việc cắt giảm chi tiêu cho nhân sự để kiện toàn lại bộ máy và bổ sung cho các chi phí khác là cần thiết.
Theo CNBC, các nhà đầu tư hiện tại của các công ty khởi nghiệp cũng đang tích cực tư vấn cho những người sáng lập chuẩn bị cho "mùa đông" kinh tế và sẵn sàng cho một cuộc chạy dài hơi hơn, Jussi Salovaara, đồng sáng lập và đối tác quản lý của Antler cho châu Á, nói với CNBC.
Jefrey Joe, đồng sáng lập và đối tác quản lý tại Alpha JWC Ventures cho biết: “Chúng tôi nói với những người sáng lập rằng họ cần chuẩn bị năm tới sẽ không dễ dàng hơn năm nay".
"Những công ty này có thể đang hoạt động tốt. Họ vẫn có thể tăng trưởng. Họ có thể gần đạt được lợi nhuận, nhưng họ cần đảm bảo rằng họ phát triển bền vững trong tương lai”, ông Salovaara nói thêm.
Theo ông Alex Kantrowitz, một nhà báo ở Thung lũng Silicon, người cũng điều hành một bản tin và podcast độc lập có tên Big Technology, hiện tại vẫn chưa phải là "đỉnh" của xu hướng cắt giảm nhân sự tại các công ty công nghệ Đông Nam Á.
