Tôi may mắn được thường xuyên giao lưu với nhiều anh chị doanh nhân trẻ thành đạt, các chủ thương hiệu lớn ở nhiều lĩnh vực khác nhau. Chỉ có số ít những anh chị xuất thân từ gia đình có truyền thống kinh doanh với nguồn lực phát triển dồi dào, còn lại hầu hết họ đều vươn lên từ trong gian khổ.
Tuy nhiên có một vài điểm chung đáng chú ý là tất cả họ đều THỰC SỰ TÂM HUYẾT với những gì mình làm. Họ có thể ngủ rất ít trong một vài năm để tăng tốc tối đa rồi khẳng định tên tuổi của mình trong ngành, họ cũng sẵn sàng gạt bỏ tất cả những thú vui thông thường (game, nhậu nhẹt, cờ bạc…) để có thêm nhiều thời gian hơn nữa dành cho mục tiêu.
Thậm chí một vài người còn phải vượt qua những đau đớn và cơ cực lầm than, họ phải bán mặt cho đất, bán lưng cho trời trong những ngày đầu gây dựng sự nghiệp, mưa bão đùng đùng vẫn phải làm cho xong việc, sáng dậy từ gà gáy và trở về nhà thì trời đã khuya. Tôi cảm phục họ vô cùng và cảm thấy thành quả họ có được ngày hôm nay (nhà lầu, xe hơi, thu nhập hàng chục tỉ, một cuộc sống viên mãn..) là hoàn toàn xứng đáng.
Tôi hoan hỉ và biết ơn họ về những chia sẻ vô cùng cảm xúc và giá trị ấy. Nhiều khi ngồi một mình tôi lại ngẫm nghĩ rằng nếu như những người bạn, những người em của tôi cũng quyết liệt như những anh chị tôi nhắc tới ở trên thì thành công với họ là không còn xa. Nhưng hôm nay những người em của tôi vẫn còn thích chơi game, thích nhậu nhẹt, thích lao vào những thú vui thông thường trong khi tuổi trẻ sung mãn dần dần trôi qua, tôi lo một ngày họ sẽ hối hận vì những chuỗi ngày lười biếng của mình.
Ai đó từng nói: "Nếu hút một điếu thuốc mà ngay lập tức bị ung thư phổi thì có lẽ chẳng ai dám hút, nhưng ung thư chỉ xuất hiện sau một vài năm rồi cho tới khi hối hạn thì mọi thứ đã quá muộn".
Và hậu quả của việc sống lay lắt, ung dung, thời ơ, hời hợt, ban đầu mọi thứ vẫn chưa có gì đáng lo ngại, nhưng một ngày khi bố mẹ, vợ con bạn nhập viện và cần số tiền khổng ồ để chạy chữa, rồi chen chúc nhau trong bệnh viện chật trội giữa thời tiết oi bức hừng hực của mùa hè tháng 7 bạn mới giật mình hối hận cho những tháng ngày lười nhác.
Sáng nay tôi may mắn đọc được một đoạn văn ngắn vô cùng sâu sắc mà có lẽ ai đọc cũng sẽ giật mình thon thót:
"Khi 30 tuổi, bạn đã đủ dũng cảm để theo đuổi cô gái mà năm 20 tuổi bạn không dám theo đuổi, nhưng cô gái ấy đã thành vợ người ta được nhiều năm rồi.
Khi bạn 40 tuổi, bạn muốn tiếp tục mối quan hệ với đám bạn năm 30 tuổi bạn trót bỏ quên, nhưng chợt nhận ra đã mất liên lạc nhiều năm lắm rồi.
Khi bạn 50 tuổi, bạn làm ra nhiều tiền như bạn mong muốn lúc 40 tuổi, nhưng chợt nhận ra sức khoẻ đã không còn như trước.
Cuộc đời là vậy đấy, bỏ lỡ rồi thì không tìm lại được đâu. Có những chuyện, bây giờ không làm, sau này có muốn cũng không làm được."
Thế nên ngay hôm nay bạn cần bắt tay vào việc, đùng chần chừ, đừng trì hoãn vì ngay bây giờ bạn đang sung mãn nhất. Có một lần tôi chứng kiến một vị giám đốc thành công mở cửa bước xuống từ chiếc xe Mercedes trắng toát siêu sang trọng trước ánh mắt ngạc nhiên và hàng chục người đứng hình, há hốc mồm cùng những tiếng xuýt xoa tỏ rõ vẻ kính phục.
Trong giây phút ấy tôi biết ai ai cũng có một tham vọng và máu quyết tâm chảy rần rần trong huyết quản. Họ quyết tâm sẽ dấn thân vào kinh doanh để một ngày người bước ra từ những chiếc xe siêu sang là chính mình để mọi người xung quanh trầm trồ ngưỡng mộ.
Họ về nhà tìm hiểu về các chủ doanh nghiệp giàu có, họ ngưỡng mộ... rồi họ nhìn vào bộ máy tổ chức của những doanh nghiệp đó, hầu hết đều nhận ra tính chuyên môn hóa cao, quản trị rất chuyên nghiệp. Từ chân tơ kẽ tóc, mọi ngóc ngách trong doanh nghiệp ấy đều hiện rõ bàn tay chăm chút tỉ mỉ của nhà lãnh đạo doanh nghiệp.
Và vô tình trong lúc họ quan sát và thấy kinh doanh thật quá khó khăn. Họ nghĩ là phải thật tài giỏi và kinh nghiệm mới đủ khả năng làm kinh doanh, phải học vị cao mới đủ tầm mở doanh nghiệp. Rồi liên tục những thông tin tiêu cực hiện ra trên màn hình laptop, nào là "doanh nghiệp phá sản, giám đốc đi tù", nào là "kinh doanh khó lắm"…
Chúng ta sợ hãi và bị ám ảnh vì điều đó mà không dám dấn thân. Mặc dù nhìn thấy chắc chắn rằng nếu không làm chủ sự nghiệp kinh doanh sẽ không thực sự thành công được. Nhưng bị nỗi sợ kia làm nhụt chí rồi nên hầu hết mọi người lại thở dài và cúi đầu quay về với công việc nhàm chán hàng ngày.
Họ cúi đầu khom lưng chấp nhận thực tại. Họ chỉ nhìn thấy bề nổi của tảng băng chìm, chỉ nhìn vào thành công hiện tại của người khác mà không tìm hiểu xem người đó đã xuất phát như nào. Thử hỏi bạn: "Nếu thành công là dễ dàng thì chẳng phải ai cũng đạt được nó nhanh chóng sao?"
Để đạt được thành công thì bạn hãy dám làm những việc mà người khác không muốn làm, đó chính là cơ hội để bạn bứt phá. Quan trọng là bạn dám làm, khi dám làm rồi thì những thứ cần cho bạn sẽ hiện ra, người thầy sẽ xuất hiện để chỉ đường cho bạn. Khi hoàn thành rồi bạn mới không ngờ là nó cũng không khó lắm.
Đế chế Samsung cũng xuất phát chỉ từ một phân xưởng chế biến lương thực.
Uber cũng xuất phát từ một ý tưởng đơn giản trong việc gọi xe taxi.
Tất tần tật, mọi thành tựu dù lớn dù nhỏ đều xuất phát từ những nấc thang đầu tiên, rất đơn giản. Ngay cả đến cấu tạo phức tạp của cơ thể người cũng xuất phát từ một vài tế bào trong quá trình thụ tinh. Tương tự chuyện của chúng ta. Chúng ta đang muốn làm chủ sự nghiệp kinh doanh nhưng không biết bắt đầu từ đâu.
Tôi đã dành rất rất nhiều thời gian và công sức để làm rõ điểm xuất phát này. Mọi sản phẩm, mọi dịch vụ, mọi phần mềm, mọi doanh nghiệp sinh ra và phát triển đều bắt đầu từ việc giúp giải quyết một vấn đề nào đó mà khách hàng đang gặp phải, giúp thỏa mãn trong việc trải nghiệm dịch vụ.
Để tiết kiệm thời gian cho bạn, tôi chia sẻ cho bạn biết 3 bước đơn giản BAN ĐẦU để bạn hết băn khoăn trong việc xác định con đường kinh doanh:
- Bước 1: Tìm kiếm những vấn đề (nỗi đau) mà khách hàng đang gặp phải.
- Bước 2 : Tìm ra công cụ (sản phẩm & dịch vụ) để giải quyết nỗi đau đó.
- Bước 3: Thương mại hóa công cụ đó.
Đơn giản vậy mà tại sao người ta cứ cố phức tạp nó lên để làm gì? Khi bắt đầu rồi tiếp tục con đường sẽ dần rõ tường hơn. Giống như việc bạn đứng ở dưới mặt đường bạn sẽ chỉ thấy được dòng xe tấp nập làm bạn rối tung nhưng khi bạn quyết định leo lên ban công toà nhà 3 tầng bạn sẽ thấy rõ dòng người di chuyển và thấy được ngã tư tiếp theo có dễ dàng lưu thông hay không, rồi càng leo lên cao bạn càng có cái nhìn tổng thể và bao quát cho cả khu vực cũng như toàn bộ lĩnh vực và mô hình kinh doanh của mình.
Uber ra đời tạo nên một trải nghiệm hoàn toàn mới trong việc di chuyển bằng taxi chỉ với 1 cái chạm tay trên smartphone. Nó giải quyết sự bất tiện trong việc đặt gọi xe taxi, và tương lai Uber còn chiếm thị phần cao hơn nữa trong ngành này. Tất cả đều bắt nguồn từ việc giải quyết được "nỗi đau" khi đứng giữa trời nắng rát vẫy taxi cả giờ đồng hồ không được. Uber hoàn toàn có thể phục vụ được hàng nghìn người cùng lúc, đó là lý do mang lại thành công cho họ.
Và chúng ta cũng hoàn toàn có thể tìm ra những cơ hội tuyệt vời và trang bị thêm thật nhiều nguồn lực để biến cơ hội ấy thành giải pháp đột phá, tạo nên những mô hình kinh doanh bùng nổ.
*Bài viết thể hiện quan điểm cá nhân của tác giả.
Theo Nguyễn Đình Trưởng/Trí Thức Trẻ
