Sổ đỏ hình thành từ hồ sơ giả: Quýt làm, cam chịu?

Suốt thời gian qua, anh Đặng Văn Thọ ôm đơn đi cầu cứu khắp nơi - Ảnh: Đ.C.

Từ hồ sơ nguồn gốc đất giả đã có 238 sổ đỏ được cấp. Trong số này, nhiều gia đình đã mua đất, thực hiện nghĩa vụ tài chính với Nhà nước, hoàn thành các thủ tục, được cấp sổ và sinh sống ổn định mấy năm qua. Vậy nhưng suốt thời gian qua họ đang bất an, rối bời.

Thấp thỏm

Thời gian qua, hàng chục người dân liên quan vụ án 238 sổ đỏ hình thành từ hồ sơ nguồn gốc đất giả đã gửi đơn đến cơ quan chức năng của TP Đà Nẵng mong có phương án giải quyết để họ được an cư trên mảnh đất mà mình đã bỏ tiền ra mua và được cấp sổ.

Theo người dân, tại thời điểm đăng ký để được cấp sổ đỏ lần đầu, họ đã làm các nghĩa vụ theo đúng quy định của Nhà nước như thực hiện kê khai, đo đạc, đóng lệ phí hồ sơ, thuế đất.

Ngoài ra, họ còn thực hiện đầy đủ quy trình xin cấp sổ đỏ như: đơn xin giao đất để xây dựng nhà ở, đơn xin chuyển nhượng quyền sử dụng đất, hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, sơ đồ vị trí khu đất xin chuyển nhượng quyền sử dụng đất...

Và người dân đã hoàn thành nghĩa vụ đóng thuế cho Nhà nước. Thế nhưng, theo kết luận trong bản án của tòa thì những giấy tờ giả nên phải thu hồi, hủy bỏ.

Là một trong số những người liên quan, anh Đặng Văn Thọ (trú Liên Chiểu, Đà Nẵng) suốt hơn một năm qua luôn ở trong tâm trạng hoang mang. Vốn trước đây anh Thọ làm ăn ở TP.HCM dành dụm được ít tiền và quay về Đà Nẵng.

Qua giới thiệu, vợ chồng anh mua một lô đất ở phường Hòa Khánh Nam với diện tích 100m2. Sau khi nhận chuyển nhượng, vợ chồng anh Thọ đã xây dựng nhà ở và sinh sống cho đến nay. Năm 2015, anh Thọ thực hiện các nghĩa vụ với Nhà nước và được cấp "sổ đỏ".

Bất ngờ là hồ sơ lô đất của anh Thọ liên quan đến vụ án làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức trong vụ án Trần Văn Thôi và lô đất bị dừng giao dịch.

"Tôi bỏ tiền ra mua đất của một người khác và không biết ông Thôi là ai cả. Cả gia đình tôi chỉ có ngôi nhà này làm nơi tá túc. Chừ rất hoang mang, dịch mấy đợt kinh tế kiệt quệ, tính lấy sổ để thế chấp vay thêm ngân hàng mà cũng chịu...", anh Thọ buồn nói.

Xử lý thế nào?

Tại kỳ họp HĐND TP Đà Nẵng cuối năm 2021, Sở TN-MT Đà Nẵng cho biết hai cấp tòa sơ thẩm và phúc thẩm đã tuyên thu hồi 238 sổ đỏ cấp sai, vi phạm pháp luật. Sở đã giao Văn phòng đăng ký đất đai TP tổ chức rà soát, lấy ý kiến các ngành và TAND TP để có hướng dẫn thực hiện.

Trên cơ sở đó, sở chỉ đạo Văn phòng đăng ký đất đai dừng việc đăng ký biến động và giao dịch có liên quan đến giấy chứng nhận bị đề xuất thu hồi.

Tuy nhiên, theo nhận định của tòa có nêu lý do khách quan là người dân địa phương tự khai hoang để sản xuất, trồng hoa màu, đất nghĩa địa... sau đó họ tự phân lô bán lại. Việc mua bán chủ yếu là tự thỏa thuận cá nhân, viết tay mua đi bán lại nhiều lần, nhiều người khác nhau, cứ tiếp tục như vậy và cuối cùng là bán cho người sử dụng đất thực tế.

Chính vì lý do này, người sử dụng đất thực tế theo nhận định của tòa sơ thẩm đã được khẳng định trên thực địa là có nhà ở và được UBND phường xác nhận tại đơn đăng ký cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.

Sau khi thu hồi giấy chứng nhận này, Sở TN-MT sẽ báo cáo, đề xuất UBND TP có ý kiến chỉ đạo giao UBND quận Liên Chiểu chủ trì, phối hợp các đơn vị liên quan thành lập tổ công tác để xác minh nguồn gốc thửa đất, thời điểm sử dụng đất, thời điểm xây nhà và tạo lập tài sản đúng với thực tế đang sử dụng làm cơ sở cho việc đề xuất TP xem xét cấp lại số đỏ cho dân nếu có.

Tuy nhiên, trao đổi với Tuổi Trẻ, Văn phòng đăng ký đất đai TP Đà Nẵng cho biết theo bản án đã tuyên thì phải thu hồi, hủy bỏ toàn bộ sổ đỏ được cấp trên cơ sở hồ sơ, tài liệu giả.