Một trong những điều đầu tiên mà du khách đến thành phố Liễu Châu – Trung Quốc nhận thấy chính là sự yên tĩnh. Người ta không khỏi nhớ đến tiếng ồn ào của động cơ xe ô tô và máy móc mà người ta thường thấy tại các khu vực đô thị trên khắp toàn cầu.
Lý do: Khoảng 30% ô tô bán ra tại Liễu Châu trong năm ngoái là xe ô tô điện, theo thống kê của WAYS Information Technology, công ty tư vấn tại Quảng Châu. Tỷ lệ này cao gấp 5 lần mức trung bình của Trung Quốc, như vậy thành phố 4 triệu dân này trở thành kinh đô của xe điện trên toàn thế giới. Trên toàn cầu, Liễu Châu chỉ đứng sau Oslo về tỷ lệ sử dụng xe điện. Không chỉ vậy, chất lượng không khí và nước tại Liễu Châu cũng tốt nhất thế giới, theo bài báo mới được Bloomberg đăng tải.
Lợi tức xanh là phần thưởng bất ngờ mà chính quyền thành phố có được khi cố gắng đưa Liễu Châu thành trung tâm sản xuất xe điện của Trung Quốc cũng như nỗ lực vượt qua những lo lắng về phạm vi, tính đáng tin cậy và độ an toàn của pin đã kéo lùi sự phát triển của ô tô điện trên phạm vi toàn cầu.
Khi làm việc với các hãng xe điện địa phương ví như SAIC-GM-Wuling, doanh nghiệp có dòng xe điện cỡ nhỏ bán chạy nhất Trung Quốc 9 tháng qua, doanh số cao hơn cả Tesla, giới chức địa phương cũng đưa ra nhiều biện pháp hỗ trợ, từ cho phép lái thử cho đến đỗ xe miễn phí hay bổ sung thêm hàng chục nghìn điểm xạc điện để khuyến khích người dân sử dụng xe ô tô điện.
Cách tiếp cận này có thể coi như “điển hình” để nhiều thành phố khác trên toàn thế giới học theo khi mà họ đang cố gắng thuyết phục những người dân thích sử dụng xe chạy xăng chuyển sang xe chạy điện nhằm thực hiện những mục tiêu về khí thải.
Khi mà chính phủ hàng loạt nước trên thế giới, từ Đức cho đến Mỹ đều đưa ra các chính sách hỗ trợ cho hoạt động mua xe điện, doanh số bán xe vẫn tụt lại so với các dòng xe ô tô chạy xăng thông thường, ngoại trừ tại một số nước châu Âu như Nauy, Thụy Điển.
Chiến lược của Liễu Châu có thể mang tính định hướng cho nhiều hãng xe truyền thống như General Motors hay Volkswagen AG, những hãng xe cũng đang dành hàng chục tỷ USD vào phát triển xe điện. Theo công bố của BloombergNEF, các phương tiện sử dụng năng lượng mới chỉ chiếm khoảng 4,5% doanh số bán xe trên toàn cầu trong năm ngoái.
“Ban đầu, nhiều người lo lắng về các phương tiện chạy điện, ví như độ an toàn hay tiện nghi khi xạc điện”, theo phó chủ tịch của Ủy ban Phát triển và Cải cách Trung Quốc – ông Gou Yi. Ông Yi nhấn mạnh: “Cái chúng tôi đang làm chính là đảm bảo công dân của chúng tôi cảm thấy đủ tiện nghi để có thể sử dụng xe chạy điện. Nhiều người đã nhận ra rằng xe điện tiết kiệm và dễ sử dụng như thế nào, ngoài ra nó cũng khiến cho bầu không khí sạch hơn”.
Động thái đầu tiên của chính quyền thành phố Liễu Châu chính là làm cho người dân đỡ ngại sử dụng phương tiện chạy điện. Công ty SAIC-GM-Wuling, liên doanh giữa công ty General Motors của Mỹ và công ty nhà nước SAIC Motor Corp và Guanxi Automobile, đã tiến hành thực hiện chiến dịch lái thử trong 10 tháng. Hơn 15.000 người đã tham gia và sau đó đưa ra 12.000 phản hồi cho công ty. Chương trình này được người dùng quan tâm đến nỗi mà các suất lái thử hết trong vòng vài phút và 70% người lái thử đã quyết định mua xe.
Wuling sau đó nghiên cứu về nhu cầu và thói quen lái xe của người dùng, và sau đó điều chỉnh mẫu xe Baojun E100 cho nhu cầu di chuyển mỗi ngày dưới 30km. Chiếc xe hai chỗ cỡ nhỏ, dài khoảng bằng nửa mẫu xe X của Tesla và tương tự như vậy, mẫu xe có giá chỉ khoảng 5.000USD. Điều này không chỉ giúp làm giảm rào cản sở hữu mà còn làm giảm chi phí vận hành ví như bảo hiểm.
Không chỉ vậy, lái xe có thể được nhận thưởng tiền mặt ước chừng khoảng 1.000 nhân dân tệ tức khoảng 160USD/năm nếu lái khoảng 100 kilomet. Quan chức phụ trách phát triển xe điện tại NDRC, ông Hua Yong, cho biết ông đã được thưởng 500 nhân dân tệ trong năm đầu tiên lái xe điện và 400 nhân dân tệ cho năm tiếp theo.
Việc các mẫu xe ô tô cỡ nhỏ trở nên phổ biến tại Liễu Châu cũng cho phép chính phủ tạo ra thêm 15.000 chỗ đỗ xe xung quanh thành phố. Quy mô này đồng nghĩa với việc chính phủ có thể tận dụng các lô đất không sử dụng.
Nhân viên ngân hàng 30 tuổi, anh Zhang Jiageng, cho biết anh không thể tính toán được chi phí sử dụng chiếc xe Baojun E200 của mình. Anh trả khoảng 0,1 nhân dân tệ tức khoảng 2 cent mỗi kilomet cho việc xạc và được đỗ xe miễn phí tại các khu vực đỗ xe của thành phố. Anh cho biết giờ đây anh hiếm khi lái xe Subaru SUV.
Giám đốc điều hành công ty tư vấn Autombility ở Thượng Hải, ông Bill Russo, nhận xét: “Nếu bạn sản xuất được những chiếc xe chạy điện có giá phù hợp và tiện lợi, sau đó, nó có thể thay thế bất kỳ phương tiện nào mà người dân đang sử dụng để đi lại. Các thành phố nhỏ tại Trung Quốc thiếu hạ tầng giao thông công cộng và xe ô tô chạy điện có thể giúp người dân đi lại được xa hơn”.
