Nếu chúng ta không dạy con những bài học tài chính từ nhỏ, từ lúc chúng học mẫu giáo đến độ tuổi thanh thiếu niên, nhiều khả năng sau này chúng sẽ phạm phải những sai lầm tài chính nghiêm trọng.
Bây giờ, tôi (triệu phú Michael Yardney) đã 67 tuổi. Khi nhìn lại quá khứ, một trong những sai lầm lớn nhất trong việc làm bố của tôi chính là không ưu tiên chia sẻ kiến thức tài chính cho con. (Nghe có chút mỉa mai khi sự nghiệp của tôi luôn xoay quanh lĩnh vực tài chính cá nhân).
Các con tôi giờ đã lớn, cũng đã có con cái. Nhưng nếu có cơ hội quay ngược thời gian, đây là những gì tôi sẽ dạy chúng khi chúng còn nhỏ:
1. Con cần đợi để mua được thứ con muốn
Trẻ con cần học được rằng nếu chúng thực sự muốn thứ gì đó, chúng cần đợi đến khi tiết kiệm đủ tiền để tự mua món đồ đó.
Vấn đề nằm ở chỗ tất cả chúng ta đều muốn điều tốt nhất cho con cái, đó cũng là lý do các bậc phụ huynh thường lún sâu vào việc dành cho con mọi thứ mà bản thân họ không có được trong quá trình trưởng thành. Nào là tấm bạt lò xo ở sau vườn, quần áo hàng hiệu theo mùa, đồ chơi mới mỗi dịp cuối tuần...
Nếu đó là cách nuôi con của bạn, có lẽ kết quả hiện giờ con bạn là một người thiếu kiên nhẫn, luôn muốn sự thỏa mãn tức thời.
Mấu chốt chính là sự kiên nhẫn. Thay vì lập tức mua món đồ chơi 20 USD cho con, bạn hãy để chúng tiết kiệm 5 USD/tuần trong vòng một tháng. Chúng sẽ trân trọng món đồ chơi đó hơn vì chúng đã nỗ lực để mua nó.
2. Ai sở hữu nhiều đồ chơi nhất là người thua cuộc
Chúng ta đều thích sở hữu nhiều thứ. Nhưng, mong muốn chính là kẻ thù số một của việc quản lý tiền bạc.
Chúng ta đã chứng kiến nhiều về cách sống của “những người thuộc tầng lớp khác” trên các tạp chí và phương tiện truyền thông. Những lối sống đầy hào nhoáng của họ khiến chúng ta nghĩ rằng chung quy sống ở đời là phải làm việc vất vả, chỉ để chúng ta có thể thuộc về nhóm người dư dả của thế giới này.
Nhưng sự sở hữu không khiến cuộc đời bạn trở nên giàu có, mà những trải nghiệm và người bên cạnh, những thứ mà tiền bạc không thể mua được, mới thực sự làm cho bạn giàu có. Trong suy nghĩ của tôi, nếu lỡ bạn mất đi tất cả tiền bạc và những thứ bạn sở hữu, những gì còn ở lại với bạn mới là “tài sản đích thực”.
3. Tiết kiệm càng sớm tiền càng sinh lãi nhiều nhờ vào lãi suất kép
Sử dụng lãi suất kép để gầy dựng tài sản không chỉ phụ thuộc vào tiền, mà còn phụ thuộc vào thời gian nữa.
Thực tế thì trong trường hợp đủ lâu, lãi suất kép (trường hợp bạn kiếm lãi trên cả số tiền bạn tiết kiệm lẫn số tiền lãi kỳ trước) sẽ vô cùng hữu hiệu đến nỗi Albert Einstein từng gọi nó là lực lượng mạnh mẽ nhất trong vũ trụ.
Nếu bạn khuyến khích con tiết kiệm và đầu tư càng sớm, tương lai tài chính của chúng càng được đảm bảo.
4. Tập trung nhiều vào thu nhập thụ động
Không phải nguồn thu nhập nào cũng giống nhau. Có một số nguồn bạn phải liên tục làm việc mới có, một số nguồn khác thì chúng tự động sinh ra.
Thu nhập chủ động là những gì bạn nhận được khi còn đi làm. Nếu bạn không làm việc, bạn sẽ không kiếm được gì cả.
Thu nhập thụ động là khi bạn chỉ nỗ lực một lần và tiếp tục kiếm được tiền dù không tiếp tục làm công việc đó nữa. Con đường để trở nên giàu có chính là tạo ra thu nhập thụ động, cho dù hiện giờ bạn vẫn đi làm hoặc không.
Đó chính là suy nghĩ của những nhà đầu tư: Giai đoạn đầu, họ sẽ làm việc cật lực, tiết kiệm được một khoản rồi đem đi đầu tư. Sau đó, tiền bắt đầu làm việc cho họ và liên tục mang lại những khoản lợi nhuận khá khẩm “một cách bị động”, như những khoản tiền cho thuê, hay lợi nhuận từ việc đầu tư.
5. Món nợ của hôm nay chính là nỗi khổ của ngày mai
Khi còn trẻ, chúng ta thường có khuynh hướng nghĩ về những thứ sẽ làm chúng ta hạnh phúc ngay trong hiện tại, chứ không nghĩ nhiều về ngày mai hoặc 10 năm nữa. Bất hạnh thay, đây chính là điều khiến nhiều người lâm vào cảnh nợ thẻ tín dụng hay không đủ tiền cho lúc nghỉ hưu.
Hãy dạy con bạn biết rằng món nợ hôm nay sẽ cướp đi thu nhập của chúng vào ngày mai, bởi vì chúng đang hy sinh khoản tiền mà chúng vốn không có. Khi còn trẻ mà khống chế nợ nần thì sau này, bạn sẽ có nhiều quyền kiểm soát tài chính cá nhân hơn.
6. May mắn đến từ sự chăm chỉ
Nhiều người thường cho rằng thành công của người khác là do may mắn. Những người thành công là những người sinh ra “đúng lúc, đúng thời” hoặc họ “gặp đúng người”. Nhưng kỳ thực, những người thành công phải nỗ lực rất nhiều để trở nên ưu tú trong lĩnh vực mà họ chọn.
Nếu bạn có thể tìm ra đam mê và trang trải được cuộc sống, bạn sẽ có nhiều khả năng đạt được những điều tuyệt vời hơn, kể cả sự tự do tài chính.
Tuệ Nhiên (Theo CNBC)
