Ưu điểm của 2 sáng kiến bán hàng F-Friends và Subsidy là Công ty trực tiếp tiếp cận khách hàng, thay vì thụ động đợi khách hàng tới mua như những cách bán hàng truyền thống. Tuy nhiên, rủi ro cho các chương trình thúc đẩy doanh số của FPT Retail là nợ xấu.
Thực tế, Thế giới Di động (MWG) đã sớm chuyển trụ tăng trưởng sang hàng điện máy, và từ năm 2020 trở đi sẽ là chuỗi thực phẩm Bách Hoá Xanh. Còn với FPT Retail, kết thúc năm 2018, Công ty vẫn ghi nhận tăng trưởng tổng doanh thu 16% lên 15.298 tỷ, lợi nhuận sau thuế tương ứng tăng 20% lên 348 tỷ đồng. Câu hỏi đặt ra là, tăng trưởng doanh thu lợi nhuận của FPT Retail đạt được như thế nào?
Nếu ghi nhận theo loại sản phẩm, tăng trưởng chủ yếu đến từ việc Apple liên tục ra sản phẩm mới như điện thoại Iphone XS, XS Max, XR trong các tháng cuối năm 2018, tương tự các nhãn hàng điện thoại khác như Samsung, Oppo cũng đóng góp lớn vào doanh số điện thoại di động của FRT. Đặc biệt trong năm 2018, sản phẩm mới ra là Xiaomi đã nhận được sự chào đón của khách hàng và đóng góp trung bình khoảng 7-8% vào tổng doanh số điện thoại di động. Trong khi ngược lại, doanh thu từ mảng laptop và máy tính bảng suy giảm.
Song, đó chưa phải là tất cả câu chuyện, được biết vào tháng 8/2018, FPT Retail chính thức đưa vào hoạt động trở lại 2 chương trình bán hàng trả góp F-Friends và trợ giá bán hàng Subsidy, mang về mức tăng trưởng lần lượt trên 5% cho tổng doanh thu cả năm. Đây cũng chính là lợi thế được giới đầu tư đánh giá cao tại FPT Retail, dự kiến tiếp tục là bệ đỡ tăng trưởng những năm tiếp theo.
Riêng năm 2018, nhìn vào cơ cấu nguồn thu FPT Retail, doanh thu từ bán hàng (cửa hàng và thông qua chương trình F-Friends, riêng F.Friends ghi nhận tăng 5%) và Ecom chững lại, tăng trưởng cả năm gần như chỉ mỗi chương trình trợ giá Subsidy "gánh", ghi nhận 628 tỷ đồng.
Nói về nguồn cơn của 2 chương trình trên, theo báo cáo năm 2017 của Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia (NFSC), cho vay tiêu dùng tăng trưởng 65% trong năm 2017, so với mức 50% năm 2016. Tỷ trọng tín dụng tiêu dùng trong tổng dư nợ tăng từ 12,3% năm 2016 lên 18% năm 2017.
Mặt khác, trong cơ cấu doanh thu của FPT Shop, khoảng 30% đến từ sản phẩm được tài trợ bởi các công ty tài chính tiêu dùng. Như vậy, có thể thấy rằng tài chính tiêu dùng đang ngày càng trở nên phổ biến ở Việt Nam.
Đây cũng chính là lý do FPT Retail quyết định xúc tiến F.Friends và Subsidy để thúc đẩy doanh số/cửa hàng, trong bối cảnh tăng trưởng tự nhiên của ngành điện thoại đang chậm lại. Trong đó, F-Friends là chương trình trả góp trong 6 tháng với lãi suất 0% dành riêng cho khách hàng hội viên là nhân viên làm việc trên 8 tháng của các doanh nghiệp có ký hợp đồng tham gia chương trình với FPT Shop. Số tiền trả góp sẽ được trừ vào lương tháng của người mua.
Bắt đầu triển khai từ cuối năm 2016, đến nay, FPT Retail đã ký hợp đồng với hàng ngàn doanh nghiệp, số hội viên lên đến trăm ngàn người. Năm 2018, doanh thu mang về 811 tỷ, tính quân bình mỗi tháng F-Friends mang về hơn 160 tỷ đồng cho FPT Retail. Đặt kế hoạch cho năm 2019, FPT Retail sẽ tiếp tục khai thác chương trình bán hàng F-Friends nhằm mở rộng tập khách hàng sang liên kết với các doanh nghiệp có đối tượng khách hàng là nhân viên văn phòng bởi tập khách hàng hiện tại chủ yếu là công nhân.
Song song, chương trình điện thoại trợ giá Subsidy được thực hiện bởi sự kết hợp giữa các nhà mạng và Công ty, cho phép Công ty bán hàng cho khách hàng với giá ưu đãi hơn nhưng đổi lại khách hàng phải cam kết dùng dịch vụ của nhà mạng trong một khoảng thời gian nhất định.
Số thuê bao di động tại Việt Nam qua các năm (Đvt: triệu thuê )
Số thuê bao di động năm 2014 sụt giảm do loại bỏ các thuê bao ảo. Đến năm 2017, Thanh tra Bộ TT&TT thu hổi 24,3 triệu SIM rác. Nhìn chung, giai đoạn 2014-2017 số lượng thuê bao thực tế vẫn tăng trưởng.
Tính đến cuối năm 2018, chương trình này ghi nhận doanh thu 764 tỷ, tương đương mức thu về hàng tháng hơn 153 tỷ đồng. Sang năm 2019, Subsidy dự kiến sẽ liên kết thêm với nhà mạng thứ ba là Vinaphone năm 2019 từ hai nhà mạng đã liên kết là Mobiphone và Vietnamobile.
Ưu điểm của 2 sáng kiến bán hàng F-Friends và Subsidy là Công ty trực tiếp tiếp cận khách hàng, thay vì thụ động đợi khách hàng tới mua như những cách bán hàng truyền thống. Tuy nhiên, rủi ro cho các chương trình thúc đẩy doanh số của FPT Retail là nợ xấu.
Kế hoạch tăng trưởng của hai chương trình F-Friends và Subsidy
Nguồn: FRT, BVSC.
Để khắc phục, lãnh đạo FPT Retail chia sẻ đã cải tiến hiệu quả quy trình cho dự án F.Friends theo hướng tiếp tục hoàn thiện và ứng dụng nhiều công nghệ vào quy trình duyệt, quản lý hồ sơ và quản trị rủi ro khách hàng. Song song với đó, FPT Retail sẽ phát triển đội ngũ nhân viên dự án tại từng vùng để tìm kiếm và khai thác triệt để tiềm năng đến từ các doanh nghiệp liên kết cũng như giúp vận hành dự án hiệu quả hơn.
Đó là riêng với mảng điện thoại di động, để giải quyết bài toán tăng trưởng, FPT Retail cũng sớm chuẩn bị khi lấn sân sang mảng dược phẩm, hiện cũng đang cho một số tín hiệu khả quan. Ngoài ta, nhằm đẩy mạnh kênh online (trong xu thế mới của người tiêu dùng), trung tuần tháng 4/2019, FPT Shop đã hợp tác với trung tâm mua sắm Nguyễn Kim, mảng điện máy cũng chính thức xuất hiện trên website FPT Shop.
Về cách thức vận hành, FPT Shop sẽ chuyển các đơn hàng xuất phát từ khách hàng vào website FPT Shop sang Nguyễn Kim, điều này đồng nghĩa FPT Shop sẽ không nhập hàng hoặc giao
hàng, đó là phần công việc của Nguyễn Kim. FPT Shop sẽ nhận được doanh thu từ mỗi đơn hàng thành công, không thể chia sẻ tỷ lệ cụ thể nhưng sẽ cao hơn rất nhiều so với vài phần trăm của hình thức Affilate Marketing. Hiện, hình thức này đang trong quá trình thử nghiệm.
