Trong thời điểm dịch Covid-19 lan rộng, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đề xuất xây dựng nền kinh tế bớt phụ thuộc vào Trung Quốc để tránh tình trạng hệ thống cung ứng đứt quãng.
Theo Nikkei Asian Review, các nguồn tin từ Bắc Kinh cho biết chính phủ Trung Quốc đang lo ngại nguy cơ hàng loạt tập đoàn nước ngoài rút khỏi nước này sau dịch Covid-19.
"Điều được thảo luận nhiều nhất là một điều khoản trong gói kích thích kinh tế khẩn cấp của chính phủ Nhật Bản. Theo đó, phía Tokyo sẽ khuyến khích và hỗ trợ hoạt động tái thành lập các chuỗi cung ứng", nguồn tin này khẳng định.
Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe công khai chính sách mới từ ngày 5/3. Trong cuộc họp của Hội đồng Đầu tư cho Tương lai, Thủ tướng Abe trong vai trò chủ tịch cho biết ông muốn rút các trung tâm sản xuất sản phẩm giá trị gia tăng về Nhật Bản.
Trong số những người dự họp có ông Hiroaki Nakanishi, Chủ tịch Liên đoàn Doanh nghiệp Nhật Bản. Đây là tổ chức vận động hành lang doanh nghiệp lớn nhất Nhật Bản.
"Vì dịch Covid-19, hàng hóa từ Trung Quốc tới Nhật Bản sụt giảm. Mọi người rất lo lắng về tình trạng chuỗi cung ứng bị gián đoạn", ông Abe nhấn mạnh.
Trên thực tế, khi dịch Covid-19 bùng lên từ Vũ Hán (tỉnh Hồ Bắc) rồi lan rộng khắp Trung Quốc, các nhà máy sản xuất ở nước này tê liệt. Xuất khẩu phụ tùng ôtô và hàng loạt sản phẩm từ Trung Quốc sang Nhật Bản ngừng trệ, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động của các doanh nghiệp Nhật Bản.
"Với các sản phẩm phụ thuộc vào quốc gia duy nhất, chúng ta nên di dời các ngành có giá trị cao về lại Nhật Bản. Với các sản phẩm còn lại, Nhật Bản cần phân bổ nguồn cung về các quốc gia ở Đông Nam Á", ông Abe nhấn mạnh.
Giới quan sát nhận định bước đi mới của Nhật Bản có thể làm lung lay mô hình tăng trưởng của Trung Quốc.
Trong gói hỗ trợ kinh tế khẩn cấp được thông qua ngày 7/4, chính phủ Nhật Bản kêu gọi tái lập chuỗi cung ứng bị ảnh hưởng vì dịch Covid-19. Gói này phân bổ hơn 240 tỷ yen (2,2 tỷ USD) để hỗ trợ các công ty Nhật Bản di dời cơ sở sản xuất về nước hoặc đưa đến các quốc gia Đông Nam Á.
Tương tự Nhật Bản, nhiều quan chức Mỹ cũng chủ trương giảm sự phụ thuộc kinh tế vào Trung Quốc. Ông Larry Kudlow, Chủ tịch Hội đồng Kinh tế Quốc gia, cũng kêu gọi chính quyền Washington hỗ trợ chi phí để các công ty Mỹ di dời cơ sở sản xuất từ Trung Quốc về nước.
Giới quan sát nhận định nếu cả Mỹ và Nhật Bản - nền kinh tế lớn thứ nhất và thứ ba thế giới - đều "rời bỏ Trung Quốc", chắc chắn nền kinh tế lớn thứ hai thế giới sẽ lao đao.
Bùi Ngọc
Theo Zing