Không còn sử dụng xăng pha chì, kinh tế thế giới sẽ tiết kiệm khoảng 2,45 nghìn tỷ USD.
Xăng pha chì có tác dụng làm tăng khả năng chịu nén của nhiên liệu, dẫn đến tiết kiệm khoảng 30% lượng xăng sử dụng nhờ pha thêm một ít Tetraetyl chì (C2H5)4Pb vào xăng. Tuy nhiên, khi cháy trong động cơ, chì oxit sinh ra sẽ bám vào các ống xả, thành xilanh, nên thực tế còn trộn vào xăng chất 1,2–đibrometan CH2Br–CH2Br để chì oxit chuyển thành muối PbBr2 dễ bay hơi thoát ra khỏi xilanh, ống xả và thải vào không khí gây ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe con người.
Nhiên liệu độc hại này đã làm ô nhiễm không khí, đất và nước nghiêm trọng trong gần một thế kỷ qua. Không những thế, loại xăng này có thể gây ra bệnh tim, ung thư, đột quỵ và ảnh hưởng xấu tới sự phát triển não bộ của trẻ em.
Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP) đã đi đầu trong sáng kiến ngăn chặn sử dụng xăng pha chì. Động thái này dự kiến sẽ mang lại cho nền kinh tế toàn cầu khoản tiết kiệm 2.450 tỷ USD.
Mới đây, Giám đốc Điều hành UNEP, ông Inger Andersen vừa đưa ra công bố, kể từ tháng 7/2021, không còn quốc gia nào trên thế giới sử dụng xăng pha chì. Đây được coi như "sự kết thúc của một kỷ nguyên độc hại".
"Chúng ta đã vượt qua một thế kỷ với những ca tử vong và bệnh tật vì xăng pha chì, loài người chịu nhiều ảnh hưởng và môi trường bị suy thoái trên toàn thế giới. Chúng tôi được tiếp thêm sinh lực để thay đổi quỹ đạo của nhân loại trở nên tốt đẹp hơn, thông qua quá trình chuyển đổi nhanh chóng sang di chuyển với phương tiện xanh, sạch", ông Andersen chia sẻ thông điệp của mình.
Tổng Thư ký Liên hợp quốc, ông António Guterres, cho biết việc chấm dứt sử dụng xăng pha chì sẽ ngăn ngừa hơn một triệu ca tử vong sớm mỗi năm do bệnh tim, đột quỵ và ung thư đồng thời giảm thiểu trường hợp những đứa trẻ có chỉ số thông minh bị tổn thương do tiếp xúc với chì.
Được biết, chì bắt đầu được thêm vào xăng để cải thiện hiệu suất động cơ từ năm 1920. Chỉ 4 năm sau đó, khi 5 công nhân được tuyên bố tử vong và hàng chục người khác phải nhập viện vì co giật tại một nhà máy lọc dầu do tập đoàn dầu mỏ Standard Oil của Mỹ điều hành, cảnh báo về sự nguy hiểm của xăng pha chì bắt đầu được tuyên truyền.
Bất chấp điều này, chì vẫn tiếp tục được thêm vào xăng trên toàn cầu. Cho đến những năm 1970, các nước phát triển bắt đầu loại bỏ dần loại nhiên liệu này. Ba thập kỷ sau, vào đầu những năm 2000, vẫn còn 86 quốc gia sử dụng xăng pha chì.
Đến tháng 7/2021, Algeria là quốc gia cuối cùng chính thức khai tử xăng pha chì. Tổng thư ký Liên Hợp Quốc António Guterres gọi việc này là một "sự thành công toàn cầu".
Bên cạnh đó, mặc dù nhiều quốc gia đang chuyển đổi sang ô tô điện, với 1,2 tỷ phương tiện giao thông mới sẽ được tung ra thị trường trong những thập kỷ tới, nhiều quốc gia, đặc biệt là ở các nước đang phát triển, vẫn phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch.
Nhiều nhà vận động khí hậu, bảo vệ môi trường bày tỏ niềm tin vào việc "khai tử" xăng pha chì sẽ là bước đệm để loại bỏ nhiên liệu hoá thạch trong tương lai.
Theo UN
